آذر ۱۸, ۱۴۰۳ ۸:۴۹ قبل از ظهر
پروفایل مهاجرتی بریتانیا: روندها، تحولات و سیاست‌های مهاجرتی
دیاران در سال جدید تلاش کرده گزارش‌هایی درباره پروفایل مهاجرتی دیگر کشورها تهیه و منتشر کند. در گزارش‌های سابق به کشورهای فرانسه و پاکستان پرداختیم و تلاش کردیم دورنمایی از وضعیت مهاجران در این کشورها و سیاست‌های مهاجرتی دولت‌های آن‌ها بیان کنیم. در ادامه این سلسه گزارش‌ها به کشور بریتانیا خواهیم پرداخت که از مهمترین کشورهای مهاجرپذیر در دنیا است و تلاش خواهیم کرد روندهای مهاجرتی به این کشور، تحولات و سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا را بررسی کنیم. این گزارش ترجمه‌ای از مقاله‌ای با عنوان «United Kingdom’s Decades-Long Immigration Shift Interrupted by Brexit and the Pandemic» اثر ویل سومرویل و پیتر ویلیام والش است. این مقاله در سال ۲۰۲۱ توسط موسسه سیاست‌گذاری مهاجرت منتشر شده است.
جمعیت مهاجران در بریتانیا:
بریتانیا در طول تاریخ خود هم کشوری مهاجرفرست بوده و هم کشوری مهاجرپذیر. این کشور در راستای سیاست‌های استعماری‌اش به شدت مهاجرفرست بوده و به همین دلیل دایاسپورای بریتانیایی یکی از مهمترین دایاسپوراهای تاریخ است. با این وجود از سال ۱۹۹۴ به بعد این روند تغییر کرد و میزان ورود مهاجران از مهاجرفرستی این کشور بیشتر شد. همزمان با افزایش ورود مهاجران، احساسات عمومی علیه مهاجرت نیز افزایش یافت. با این حال در اکثر موارد، تغییرات سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا در در دهه‌های اخیر تأثیر کمی بر میزان مهاجرت یا اضطراب عمومی داشته است.
تعداد مهاجران جدید و تعداد جمعیت متولد خارج از کشور بریتانیا در سالیان اخیر افزایش یافته است. از مارس 2019 تا مارس 2020، بریتانیا 708000 مهاجر پذیرفته است. با احتساب شهروندان غیر بریتانیایی که کشور را ترک کرده‌اند مهاجرت، جمعیت کشور را در طول این دوره 347000 نفر افزایش داده است. تا سال 2020، 9.2 میلیون نفر از ساکنان بریتانیا متولد خارج از این کشور بودند که 14 درصد از کل جمعیت بریتانیا را تشکیل می‌داد. البته از این جمعیت تنها حدود 6 میلیون نفر شهروندان غیر بریتانیایی بودند که 9 درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند. لذا بسیاری از ساکنان متولد خارج از کشور بریتانیا به مرور به تابعیت بریتانیا درآمده‌اند. نکته دیگر آن که امروزه جمعیت شهروندان غیر بریتانیایی نسبت به اوایل دهه 1980 سه برابر شده است.
پنج گروه جمعیتی بزرگ مهاجر ساکن بریتانیا در سال 2020 عبارتند از: هند (تقریباً 847000)، لهستان (746000)، پاکستان (519000)، رومانی (370000) و جمهوری ایرلند (364000). اکثریت بزرگی از ساکنان بریتانیا که متولد خارج از کشور هستند در انگلستان زندگی می‌کنند (90 درصد در سال 2020) و همچنین 6 درصد در اسکاتلند، 2 درصد در ولز و 1 درصد هم در ایرلند شمالی سکونت دارند.
مهاجرت‌های غیرقانونی در بریتانیا:
بخشی از جمعیت انبوه مهاجران ساکن بریتانیا را اتباع خارجی بی‌مدرک تشکیل می‌دهند. مرکز تحقیقات پیو[1] تخمین زده است که در سال 2017 بین 800000 تا 1.2 میلیون مهاجر غیرقانونی در بریتانیا اقامت داشته‌اند. اداره لندن بزرگ[2] این تعداد را در آوریل 2017، 674000 نفر اعلام کرد، اگرچه این عدد شامل فرزندان مهاجران غیرقانونی متولد شده در بریتانیا نمی‌شود (که طبق قوانین بریتانیا تابعیت به آن‌ها اعطا نمی‌شود). اگر این کودکان را در نظر بگیریم این رقم 809000 نفر است. با فرض این که تعداد مهاجران غیرقانونی حدود 800000 نفر باشد، این دسته از مهاجران حدود 9 درصد از کل جمعیت اتباع متولد خارج از بریتانیا را تشکیل می‌دهند.
مهاجران غیرقانونی در بریتانیا سبب نگرانی‌های بسیاری برای مردم و دولت بریتانیا شده‌اند. بریتانیا در واکنش به این گروه، در دهه‌های اخیر به صورت متوالی سیاست‌های مهاجرتی خود را سخت‌گیرانه‌تر نموده است.
تحولات سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا:
دو موضوع عمده بر توسعه سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا تاثیرگذار بوده است. اولاً از آن جایی که بریتانیا روابط خود را با اروپای قاره‌ای بیشتر از طریق اتحادیه اروپای کنونی تعمیق بخشید، اروپایی‌ها به طور فزاینده‌ای از تردد آزاد و معافیت از کنترل مهاجرتی بریتانیا بهره‌مند شدند. این موضوع تا ساعت 11 شب به وقت گرینویچ در 31 دسامبر 2020 حاکم بود؛ یعنی زمانی که این مقررات به عنوان بخشی از اجرای برگزیت به پایان رسید.
موضوع دوم فروپاشی امپراتوری بریتانیا و پیامدهای آن است. برای اتباع مستعمرات سابق دسترسی به بریتانیا به تدریج از بین رفته است زیرا ایده شهروندی بریتانیا امروزه صرفا به شخصی که از اعضای یکی از چهار ملت بریتانیا است یا با مردم آن ارتباط مستقیم دارد، تغییر کرده است. تا دهه 1960 سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا همچنان در چارچوب ساختارها و سیستم‌های کشورهای مشترک‌المنافع تعبیه شده بود و شهروندان کشورهای مشترک‌المنافع از حق ورود به بریتانیا برخوردار بودند. اما با فروپاشی امپراتوری، روابط بریتانیا با مستعمرات سابقش از بین رفت و جای خود را به پیوندهای نزدیک‌تر با اروپا داد، حداقل تا سال 2016.
سیاست‌های مهاجرتی بریتانیا در دوران بعد از جنگ جهانی دوم دو پایه اصلی داشت: ادغام و محدودیت. سیاست ادغام به دنبال هضم کردن اتباع خارجی در جامعه بریتانیا و کاهش تبعیض علیه آنان بوده است. سیاست محدودیت اما به دنبال کنترل مهاجرت‌ها به بریتانیا بوده است. در این راستا در یک دهه اخیر محدودیت‌های بسیاری توسط دولت بریتانیا بر مهاجران تحمیل شده است.
متن کامل مقاله حاضر را می‌توانید در فایل زیر مشاهده کنید:
[1] Pew Research Center
[2] Greater London Authority
