اردیبهشت ۹, ۱۴۰۳ ۱:۱۶ قبل از ظهر
آخرین آمار تحصیل کودکان اتباع در ایران (سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲)
بررسی آمار تحصیل کودکان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ در مدارس ایرانی.
شورای عالی آموزش و پرورش در روز ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ میزبان نشست «بررسی و تحلیل چالش‌های تحصیلی دانش‌آموزان اتباع خارجی در ایران» بود. این نشست به دعوت وزارت آموزش و پرورش و با حضور نمایندگانی از قوه قضاییه، سازمان بهزیستی، سازمان ملی مهاجرت و وزارت بهداشت برگزار شد. در پوستر این نشست علاوه بر این دستگاه‌ها از نیروی انتظامی و وزارت امور خارجه هم قرار بود نمایندگانی حضور داشته باشند که این مهم رخ نداد. از جنبه‌های مثبت این نشست پخش زنده‌ی آن از طریق اپلیکیشن شاد بود. در این نشست مسئولین بخش‌های مختلف درگیر با تحصیل کودکان مهاجر به ارائه‌ی چالش‌ها و اقداماتی که در سال اخیر پیرامون این موضوع داشته‌اند پرداختند.
ارائه‌ی آخرین آمار مربوط به تحصیل کودکان اتباع بر اساس اطلاعات ثبت‌شده در سامانه‌ی یکپارچه‌ی دانش‌آموزی (سیدا) تصویری روشن از تحصیل کودکان مهاجر در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ ارائه می‌دهد.
آمار تحصیل کودکان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲
در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ تعداد دانش‌آموزان غیرایرانی ثبت‌نام شده در مدارس ایرانی برابر با ۶۱۴ هزار و ۱۹۹ نفر بود. از این تعداد حدود ۵۱ درصدشان پسر و ۴۹ درصدشان دختر بودند.
ملیت دانش‌آموزان اتباع در مدارس ایرانی در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲
در این سال کودکانی با ملیت‌های استرالیایی (۲۷ نفر)، کشورهای آسیای شرقی (۱۶۴ نفر)، آفریقایی (۲۹۱ نفر)، پاکستانی (۲۴۷۶ نفر)، تاجیکستانی (۱۵۱ نفر)، ترکمنستانی (۲۰ نفر)، ترکیه‌ای (۱۲۶ نفر)، کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس و عمان(۴۸ نفر)، عراقی (۴۱۶۵ نفر)، کشورهای قاره‌ی آمریکا (۳۲ نفر)، سایر کشورهای عربی (۲۴۴ نفر)، ایرانیان فاقد شناسنامه (۲۶۳۲۶ نفر) و افغانستانی (۵۷۴،۱۸۹ نفر) در مدارس ایرانی مشغول به تحصیل بودند. دانش‌آموزان افغانستانی بیش از ۹۳ درصد دانش‌آموزان غیرایرانی مشغول به تحصیل در مدارس ایران را تشکیل می‌دهند و عملا موضوع تحصیل کودکان اتباع در ایران مسئله‌ی تحصیل افغانستانی‌ها در مدارس ایران است. پس از دانش‌آموزان افغانستانی، ایرانیان فاقد شناسنامه بیش از ۴ درصد از این آمار را تشکیل می‌دهند. دانش‌آموزان عراقی و پاکستانی هم رتبه‌های سوم و چهارم دانش‌آموزان بدون کد ملی را در سال تحصیل ۱۴۰۱-۱۴۰۲ شکل داده بودند.
بیشتر دانش‌آموزان اتباع در مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل هستند
حدود ۷۰ درصد دانش‌آموزان غیرایرانی ثبت‌نام‌شده در مدارس ایرانی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ در مقطع ابتدایی ثبت‌نام شده بودند. ۱۷ درصد از این دانش‌آموزان در مقطع متوسطه اول و مابقی (۱۶.۵ درصد) دانش‌آموزان متوسطه دوم نظری، هنرستان‌های کاردانش و هنرستان فنی ثبت‌نام شده بودند. نکته‌ی جالب توجه این است که در مقطع متوسطه دوم تعداد دختران ثبت‌نام شده در رشته‌های نظری و کاردانش از پسران بیشتر بوده است. در هنرستان‌های حرفه‌ای فقط ۱ نفر غیرایرانی ثبت‌نام شده است. این آمار بیانگر این است که مقطع ابتدایی بیشترین درگیری وزارت آموزش و پرورش با مسئله‌ی تحصیل کودکان مهاجر در حال حاضر است.
استان‌های اصلی در تحصیل کودکان غیرایرانی
مدارس استان تهران به تنهایی میزبان حدود ۳۳ درصد از کودکان غیرایرانی در کل کشور هستند. بیش از ۲۰۲ هزار دانش‌آموز غیرایرانی در مدارس استان تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ مشغول به تحصیل شدند. از این تعداد ۱۴۴۲۲۶ دانش‌آموز در مدارس شهرستان‌های استان تهران مشغول به تحصیل شده بودند و ۵۷۸۶۰ نفر در مدارس شهر تهران. به گفته‌ی مسئولان وزارت آموزش و پرورش در داخل شهر تهران منطقه ۱۵ بیشترین تعداد دانش‌آموز غیرایرانی را در مدارس خود دارد.
البته با بررسی آمارهای سالیان دور ثبت‌نام کودکان افغانستانی در مدارس ایرانی متوجه می‌شویم که این اولین بار نیست که بیش از ۳۰ درصد از کودکان افغانستانی ثبت‌نام شده در مدارس استان تهران تمرکز پیدا کرده‌اند. وقتی به امارهای سال ۱۹۹۸ سازمان یونسکو مراجعه می‌کنیم می‌بینیم که در سال تحصیل ۱۳۷۶-۱۳۷۷ (۱۹۹۸) نیز بیش از ۳۱ درصد از ثبت‌نامی‌های کل کودکان افغانستانی در استان تهران صورت پذیرفته بود (منبع). با این تفاوت که در آن زمان ۳۱ درصد معادل با حدود ۳۰ هزار دانش‌آموز بود و الان ۳۳ درصد معادل با ۲۰۲ هزار نفر است. اما به هر حال این دو آمار در دو بازه‌ی زمانی طولانی‌مدت نشان می‌دهد که تمرکز حضور مهاجران افغانستانی در استان تهران پدیده‌ی جدیدی نیست و بیش از ۲۵ سال سابقه دارد.
طبق آمار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران تعداد کل دانش‌آموزان ثبت‌نام شده در استان تهران در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ برابر با ۲ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۸۵۳ نفر بود. در این سایت هنوز آمار تعداد دانش‌اموزان در سال تحصیلی ۴۰۱-۴۰۲ منتشر نشده است. ولی اگر این آمار را مبنا قرار دهیم حدود ۸ تا ۹ درصد دانش‌آموزان ثبت‌نام شده در مدارس استان تهران را دانش‌آموزان غیرایرانی شکل می‌دهند.
پس از تهران، به ترتیب استان‌های خراسان رضوی (۷۳ هزار و ۱۴۴ دانش‌آموز غیرایرانی)، اصفهان (۶۴هزار و ۶۰۰ دانش‌آموز غیرایرانی)، فارس (۴۲ هزار و ۹۶۹ دانش‌آموز)، البرز (۳۷ هزار و ۳۴ دانش‌آموز غیرایرانی)، قم (۳۶ هزار و ۸۴۱ دانش‌آموز غیرایرانی) و سیستان و بلوچستان (۳۵هزار و ۲۶۳ نفر) استان‌هایی هستند که بیشترین تعداد دانش‌آموز مهاجر را به خود اختصاص داده‌اند. استان‌های زنجان و چهارمحال و بختیاری هم کمترین تعداد دانش‌آموزان غیرایرانی را نسبت به سایر استان‌های ایران میزبانی کرده‌اند.
چالش‌های تحصیل کودکان مهاجر در مدارس ایرانی
بخش زیادی از این نشست به ارائه‌ی چالش‌های تحصیل کودکان مهاجر در مدارس ایرانی اختصاص داشت. گزارش دیاران پیرامون این مسئله که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده است نیز در این نشست مورد توجه قرار گرفت.
[…] اما بخشی که کمتر شنیده میشود، استدلالهای موافقان تحصیل کودکان مهاجر است که بر ضرورت تحصیل کودکان مهاجر تاکید دارند. در […]