آذر ۱۷, ۱۴۰۳ ۹:۵۹ بعد از ظهر
دیپلماسی فرهنگی در حوزه‌ی تمدنی نوروز
سالن همایش کوشک باغ هنر تهران چهارشنبه 17 اسفند 1401 همزمان با نیمه‌ی شعبان، میزبان همایشی تحت‌عنوان «سومین همایش بین‌المللی دیپلماسی نوروز و اهدای نشان نوروز» است. در این همایش سفره هفت‌سینی با المان‌های مشترکی از کشورهایی که نوروز را جشن می‌گیرند، چیده شده بود؛ از سبزه و سکه تا چهارمغزهای مختلفی همپون جلغوزه و شیرینی مخصوص افغانستان؛ بسراق. همچنین در این سفره از میهمانان (البته از سفیران و نه مهمانان عادی‌ای مثل ما) با هفت‌میوه ( هفت‌چین یا هفت چهارمغز) که ترکیبی است از میوه‌های خشکی همچون کشمش، گردو، بادام، پسته، زردآلو، فندق و سنجد، پذیرایی شد. هفت‌میوه هنگام سال نو در سفره‌ی هفت‌سین مردم کشور افغانستان چیده و صرف می‌شود.
این همایش را موسسۀ فرهنگی ابرار معاصر با مشارکت منطقۀ فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد با حضور نمایندگانی از 19 کشور ازجمله اندونزی، ارمنستان، افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، روسیه، مکزیک، سنگال، ژاپن و … برگزار کرد.
سالن همایش‌های کوشک این‌بار شاهد حضور ایرانیان و غیرایرانیانی بود که برای یک عنصر مشترک گردآمده‌اند؛ نوروز.
دکتر سجادپور، استاد تمام در رشتۀ روابط بین‌الملل و عضو هیئت علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه، دکتر عابد اکبری مدیر موسسۀ ابرار، آقای حجازی مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت نوسازی عباس‌آباد، علی اکبر مُتّکان دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو _ ایران، محمود شالویی دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نفیسه عروجی کارآفرین کشور، سخنرانان این همایش بودند.
دکتر اکبری مدیر موسسۀ ابرار، گفتمان نوروز را گفتمان صلح و همدلی و فراتر از حوزۀ تمدنی معرفی کرد. همچنین ایشان از تشکیل دبیرخانه دائمی دیپلماسی نوروز خبر داد. کتابی تحت عنوان نوروز در افغانستان به زبان فارسی، پشتو و انگلیسی نیز توسط موسسۀ ابرار معاصر تهران منتشر شده است.
در این بین گروه موسیقی جوان ایرانی ملک، خواننده‌ی قزاق، گروه نمایش هنرمندان افغانستان، گروه موسیقی ترکمن و اجرای موسیقی به زبان اردو توسط خواننده‌ی افغانستانی، آثار خود را که مرتبط با فرهنگ و آداب‌و رسوم جشن نوروز بود به اجرا گذاشتند. همچنین ضمن اهدای نشان نوروزی به نمایندگان کشورها در پایان همایش، سفیر سابق افغانستان آقای عبدالقیوم سلیمانی، آیین چپن‌اندازی (آیین کشور افغانستان) را برگزار نمودند. چپن بالاپوشی است که مردم افغانستان به وقت گرامی‌داشتن به عزیزان خود اهدا می‌کنند. نشان نوروز این دوره توسط کارآفرینان کشور با نماد شکوفه‌ی گیلاس و پرستو که نشان صلح است نگارگری شده بود.
هرچند در هفته‌های گذشته خبر تحویل سفارت افغانستان به طالبان سرتیتر خبرگزاری‌ها بود، هنرمندان افغانستانی در این مراسم حضور پررنگی داشتن؛ یکی از برنامه‌هایی که توسط هنرمندان افغانستانی برگزار شد نمایش سمنک‌پزان بود؛ در این مراسم سنتی زنان یک مراسم خاص برای سمنو می‌گیرند و از اواخر عصر تا صبح روز بعد مشغول پختن آن هستند و شعری به این مضمون را تکرار می‌کنند:
«سَمَنَک در جوش، ما کَفچه زنیم، دیگران در خواب، ما دَفچه زنیم»
نمایش همراه بود با گروه موسیقی و رقص محلی و توضیحاتی پیرامون آداب و رسوم مردم افغانستان در برگزاری هرچه بهتر جشن نوروز که از قسمت‌های آشنایی با رسوم کشورهای حوزه تمدنی نوروز در این همایش بود. در این قسمت جشن‌های گل‌سرخ، جشن دهقان، مسابقات مختلفی همچون بزکشی و .. معرفی شدند.
با خود فکر می‌کنی دیگر کدام یک از این آداب و رسوم قابلیت اجرا دارد، وقتی امارت اسلامی تقویم 1402 را با حذف نوروز منتشر کرده است؟
دکتر سجادپور عضو هیئت علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه، احیای طبیعت، بنای انسانی و جهت نهایی را راهنمای ما برای تفکر در مقطع کنونی و گفتمان نوروز را آغازی نو و روشنایی پس از تاریکی‌ها و سردی‌ها معرفی نمودند. همچنین نوروز، حاصل کنشگری انسان‌ها است و این بنای انسانی که هزاران سال است ادامه یافته در بسیاری از کشورها جهانی شده است. این بنای انسانی، بنای هویتی نیز هست که به زندگی معنا بخشیده است. به علاوه نوروز با جهت نهایی انسان که همان نور و روشنایی (ظهور منجی بشریت) هماهنگی دارد و تنها به منطقۀ نوروز یا شیعیان و … منحصر نمی‌شود بلکه هر فردی که با این گفتمان آشنایی داشته باشد، می‌تواند در این مسیر هم‌قدم شود.
این همایش که با هدف ساخت و تغییر اتمسفر صلح و دوستی منطقه و جهان برگزار شده، نوروز را ابزاری برای تنش‌زدایی، راهی به سوی ایجاد بسترهای همدلانه جهت همکاری‌های چندجانبه و بلندمدت با کشورهای جهان می‌داند.
