اردیبهشت ۱۵, ۱۴۰۳ ۳:۵۴ قبل از ظهر
ثبت نام دانش‌آموزان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳
بالاخره پس از کش و قوس‌های فراوان سازمان ملی مهاجرت، دستورالعمل ثبت نام دانش‌آموزان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ را تدوین کرد. ثبت‌نام کودکان مهاجر برای تحصیل در مدارس ایران در سال ۱۴۰۲ با سالیان قبل تفاوت‌هایی دارد. الکترونیکی شدن فرآیند ثبت‌نام یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌های ثبت‌نام در سال تحصیلی جاری نسبت به سالیان قبل است.
فرآیند ثبت نام دانش‌آموزان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ در مدارس ایران
ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع در سال جاری از طریق «سامانه یکپارچه اتباع و مهاجرین خارجی» صورت می‌پذیرد.
درس سامانه یکپارچه اتباع و مهاجرین خارجی
این سامانه به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده است. هنوز سازمان ملی مهاجرت مجوز تأسیس را از مجلس شورای اسلامی دریافت نکرده است. اما در سایت وزارت کشور این سازمان به عنوان یکی از زیرمجموعه‌ها تعریف شده است. سامانه یکپارچه اتباع و مهاجرین خارجی در حال حاضر برای دو خدمت اصلی تعریف شده است: ثبت‌نام کارت هوشمند و ثبت‌نام دانش‌آموز.
خانواده‌های اتباع و مهاجرین که می‌خواهند فرزند خود را برای سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ ثبت‌نام کنند باید به سایت https://irmigrationorg.ir/ مراجعه کنند.
سپس بر روی گزینه‌ی ثبت‌نام دانش‌آموز کلیک کنند.
در این سامانه درخواست ثبت‌نام کودکان مهاجر طی چند مرحله و با دریافت اطلاعاتی صورت می‌پذیرد. اصلی‌ترین نکته در این سامانه این است که درج شناسه یکتا (ده رقمی) برای ثبت‌نام دانش آموزی اتباع خارجی در سامانه هوشمند مدیریت اتباع و مهاجرین سازمان ملی مهاجرت الزامی است. در حقیقت تنها کسانی می‌توانند درخواست ثبت‌نام در مدرسه داشته باشند که شناسه یکتای ده رقمی خود را دریافت کرده باشند.
در مورد دریافت شناسه یکتای ده رقمی، اطلاعیه‌ی سازمان مهاجرت پیرامون ثبت نام دانش‌آموزان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ بیان کرده است که:
«اتباع مجاز دارای مدرک اقامتی از قبیل دفترچه اقامت ویژه، دفترچه اقامت، پروانه اقامت، دفترچه پناهندگی، گذرنامه(با انواع روادید) و گذرنامه خانواری که فاقد شناسه یکتا (ده رقمی) هستند می‌بایست با مراجعه به سامانه هوشمند مدیریت اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت به آدرس https://irmigrationorg.ir نسبت به مشخص نمودن دفاتر خدمات اقامت و اشتغال محل سکونت اقدام و پس از مراجعه به دفاتر و احراز هویت و دریافت شناسه یکتا مجدد با مراجعه به سایت مذکور نسبت به ثبت نام اقدام نمایند.»
با توجه به جدید بودن شناسه یکتای ده رقمی برای مهاجران ساکن در ایران، به احتمال زیاد اکثر آنان نیازمند کلیک بر گزینه‌ی «شناسه‌ی یکتا ندارم» خواهند بود. با کلیک بر این گزینه پس از دریافت اطلاعات مربوط به مدرک اقامتی معتبر، یک شماره پیگیری برای مراجعه به دفاتر کفالت جهت دریافت شناسه یکتای ده رقمی صادر می‌شود.
پس از دریافت شناسه یکتا، فرآیند ثبت‌نام کودکان مهاجر در سایت با دریافت اطلاعاتی همچون آدرس محل سکونت، مشخصات فردی، مذهب، نوع مدرک اقامتی و… ادامه پیدا می‌کند و در پایان یک شماره‌ی پیگیری به متقاضی داده می‌شود.
در حقیقت این سامانه با دریافت شناسه یکتا و اطلاعات فردی دانش‌آموز اقدام به صدور آنلاین برگ حمایت تحصیلی می‌کند. در اطلاعیه سازمان مهاجرت هم آمده است که:
«برگه حمایت تحصیلی به صورت الکترونیک از طریق سازمان ملی مهاجرت به آموزش و پرورش ارسال خواهد شد و نیاز به مراجعه حضوری دانش آموزان به ادارات کل اتیاع و مهاجرین خارجی استان‌ها و دفاتر خدمات اقامت و اشتغال جهت دریافت برگه حمایت تحصیلی نمی‌باشد».
یکی از محاسن فرآیند جدید ثبت‌نام کودکان مهاجر این است که مانع سوءاستفاده از برگه‌های حمایت تحصیلی می‌شود. اما دریافت برگه‌ی حمایت تحصیلی طبق این فرآیند هم به امر دشواری تبدیل شده است.
ویدیو آموزشی راهنمای ثبت‌نام کودکان اتباع در مدارس را می‌توانیددر زیر مشاهده کنید:
دریافت شهریه از دانش‌آموزان مهاجر برای تحصیل
در حالی‌که اکثریت دانش‌آموزان و خانواده‌های مهاجر در ایران این روزها با مسائل ثبت‌نام در سامانه‌ی یکپارچه‌ی اتباع خارجی درگیرند، بخش‌نامه‌ی جدید وزارت آموزش و پرورش حاکی از آن است که رویه‌ها در حال بازگشت به مرحله‌ی پیش از فرمان رهبری است.
پیش از فرمان رهبری دانش‌آموزان اتباع دارای مدرک اقامت تنها با پرداخت شهریه حق تحصیل در مدارس ایران را داشتند. پس از فرمان علاوه بر این‌که کودکان بدون مدرک هم این امکان را پیدا کردند، دریافت شهریه از خانواده‌های مهاجر هم متوقف شد. اما بخش‌نامه‌های جدید حاکی از آن است که شرایط تحصیل کودکان مهاجر در حال بازگشت به مرحله‌ی پیش از فرمان رهبری است…
مطابق بخش‌نامه‌ی آموزش و پرورش مبالغ دریافتی از دانش‌آموزان و خانواده‌های مهاجر به شرح زیر خواهد بود:اول تا ششم ابتدایی:600هزار تومان
دوره متوسطه اول:800هزارتومان
دوره متوسطه دوم:1میلیون تومان
مدارس فنی حرفه‌ای و کاردانش:1میلیون و 200هزار تومان
با توجه به اجرای سلیقه‌ای قوانین در مورد تحصیل کودکان مهاجر، پیش‌بینی می‌شود مبالغ دریافتی در عمل خیلی بیش از این حرف‌ها باشد!
بچه دانش‌آموزانی می‌توانند در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ در مدارس ثبت‌نام شوند؟
مطابق با فرآیند ثبت‌نام فقط کودکان و دانش‌آموزانی که موفق به دریافت شناسه یکتا می‌شوند حق ثبت‌نام در مدارس ایران را دارند. حتی اگر دانش‌آموزی دارای مدرک اقامت قانونی باشد و نتواند شناسنه یکتا دریافت کند از امکان ثبت‌نام در مدارس محروم می‌شود. اطلاعیه‌های مندرج در شبکه‌های اجتماعی هم بیان می‌کنند که:
« ثبت‌نام از دانش آموزان اتباع خارجی غیر مجاز (فاقد مدرک) توسط مدارس ممنوع می‌باشد. مدیران کل امور اتباع و مهاجرین خارجی استان‌ها موظف به پیگیری موضوع از ادارات کل آموزش و پرورش استان مربوطه می‌باشند و می‌بایست گزارش آن را به صورت مرتب به سازمان ملی مهاجرت ارسال نمایند.»
مطابق با ماده ۳ فصل دوم شیوه‌نامه‌ی ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدارس جمهوری اسلامی که در دوم مرداد ۱۴۰۲ به مدیران مدارس ابلاغ شده است، مشمولین ثبت‌نام عبارتند از:
دانش‌آموزانی مشمول ثبت‌نام در مدارس جمهوری اسلامی ایران متناسب با سیاست‌های کلان مهاجرتی می‌باشند که مشخصات هویتی آنان در سامانه‌ی امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت وزارت ثبت گردیده و از طریق درگاه الکترونیک سامانه‌ی امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت وزارت کشور به وزارت آموزش و پرورش دسترسی داده شده است.
تبصره ۱: دانش‌آموزان دارای روادید معتبر، دانش‌آموزان معرفی شده از سازمان بهزیستی و سازمان زندان‌ها و … با ثبت‌نام در سامانه‌ی امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت و اعلام اطلاعات هویتی آنان از طریق درگاه الکترونیک وزارت کشور به وزارت آموزش و پرورش مجاز به ثبت‌نام می‌باشند.
تبصره ۲: ثبت‌نام دانش‌آموزان فاقد اطلاعات در سامانه‌ی امور اتباع و مهاجرین خارجی توسط مدارس ممنوع می‌باشد.
تبصره ۳: مطابق دستورالعمل ثبت‌نام شاهد و ایثارگران به تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ و شماره ۳۳۰/۱۴۳ اقدام گردد.
تبصره ۴: ثبت‌نام از دانش‌آموزان ایرانی فاقد شناسنامه و مشکوک‌التابعه ایرانیان فاقد هویت در چهارچوب مصوبه شماره ۱۵۱۹۹۸ت.۵۳۵۷۴ مورخ ۲۲ اسفند ۱۳۹۵ هیأت محترم وزیران از طریق صدور کارت حمایت تحصیلی یا معرفی‌نامه‌ی الکترونیکی جایگزین توسط فرمانداری‌ها انجام می‌شود. در صورت اثبات غیرایرانی بودن پس از شناسایی، تشخیص و احراز هویت ثبت آثار بیومتریک در سامانه سازمان ملی مهاجرت مطابق قوانین مهاجرتی کشور و شرایط تحصیل دانش‌آموزان غیرایرانی از اشتغال به تحصیل برخوردار می‌گردد.
تبصره ۵: ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدارس واقع در مناطق ممنوعه تردد و اسکان اتباع خارجی در جمهوری اسلامی ایران ممنوع می‌باشد.
متن کامل شیوه‌نامه‌ی ثبت نام دانش‌آموزان اتباع در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ را در زیر می‌توانید مشاهده و دانلود نمایید:
[…] شیوه نامه‌ی ثبت نام دانش آموزان مهاجران افغانستانی در … متفاوت از شیوه نامه‌های متدوال در سال‌های قبل بوده است. سازمان ملی مهاجرت در سال جاری سامانه سهما را راه اندازی کرده است. به موجب آن تمامی دانش آموزان متقاضی ثبت نام در مدرسه‌ها موظف هستند در سامانه سهما ثبت نام نمایند. در سال‌های پیش، روند ثبت نام الکترونیک نبوده است. متقاضیان می‌بایست در تمامی مراحل با مراجعه حضوری، اقدام به ثبت نام دانش آموزان می‌کردند. […]