دریافت شهریه از دانشجویان غیرایرانی دوره روزانه
پژوهش دیگری از سلسله پژوهشهای آفاق با عنوان «دریافت شهریه از دانشجویان غیرایرانی دوره روزانه (بیتوجهی به سیاستهای گزینشی مهاجرت )» از حمزه حاجی عباسی و امیرحسین چیتساز زاده منتشر شد.
دریافت 80 درصد شهریه از دانشجویان مهاجر در دوره روزانه دانشگاهها، یکی از سیاستهای آموزشی مرتبط با مهاجران است که از اواخر دهه 80 در قالب «شیوهنامه ثبتنام دانشجویان غیر ایرانی» اجرا میشود.
هدف از این پژوهش، بررسی عمیق دلایل، نتایج و اثرات این سیاست آموزشی است. در فصل اول و دوم این گزارش برای شناخت بهتر صورتمسئله و جوانب آن، اسناد و دستورالعملهای مربوط به پذیرش دانشجویان در سه دهه گذشته و آمار شرکتکنندگان و پذیرفتهشدگان مهاجران در آزمونهای سراسری در شش سال اخیر، مطالعه و بررسی گردید. در فصل سوم، برای فهم دقیق از علل ریشهای دریافت شهریه از قبولشدگان دوره روزانه، ضمن انجام مصاحبههای عمیق با ذینفعان گوناگون این موضوع و تحلیل اسناد و شواهد موجود؛ روایتی جامع، قابلقبول، مستند و مبتنی بر شواهد در مورد تصمیم مذکور ارائه گردید.
در فصل چهارم، با مروری کوتاه بر سیاستهای مهاجرتی ایران در مورد مهاجران افغانستانی (غالب مهاجران در ایران)، نشان داده شد که سیاست آموزش عالی در مورد مهاجران در راستای دیگر سیاستهای مهاجرت بوده است و بر اساس این استدلال بنا شده است که حضور مهاجران (سکونت، اشتغال، تحصیل و…) برای ایران و نظام آموزشی هزینه دارد، در نتیجه، فرصت و ظرفیتی برای این حضور نمیتوان متصور شد. در فصل پنجم، سیاستهای گزینشی مهاجرت در دیگر کشورها را بهعنوان بستههای سیاستی که به دنبال استفاده بهتر از فرصتهای اقتصادی، علمی، اجتماعی و … حضور مهاجران در کشور میزبان هستند را معرفی شد. در فصل آخر، پیشنهادهایی برای تسهیل شرایط تحصیل نخبگان مهاجر و استفاده از فرصت حضور آنها در ایران ارائه گردید.