فروردین ۳۱, ۱۴۰۳ ۱۱:۱۴ بعد از ظهر
بازنمایی افغانستان در سینمای داستانی ایران
بازنمایی مهاجرین
بحث بازنمایی به عنوان یکی از مهم‌ترین بحث‌ها در مطالعات فرهنگی و رسانه امروز جایگاه ویژه‌ای دارد. رسانه‌ها در دنیای امروز، قدرتمندترین ابزار بازنمایی هستند که دارای کارکرد ایدئولوژیک بوده و نقش مهمی در معادلات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و همه‌ی زمینه‌های زندگی بشر، بازی می‌کند. یکی از موضوعات مهمی که رسانه‌های مختلف من جمله سینما به آن پرداخته‌اند، موضوع مهاجرت است. هم در سینمای جهان و هم سینمای ایران، فیلم‌های فراوانی به بازنمایی مهاجران و مسائل مهم زیست آن‌ها پرداخته‌اند.
رسانه سینما و تلویزیون ایران نیز بصورت مستقیم و غیرمستقیم در چند سطح به بازنمایی مهاجران افغانستانی پرداخته است: سطح اول: بازنمایی مهاجرین در آثار سینمای داستانی، سطح دوم: بازنمایی مهاجرین در آثار نمایشی تلویزیونی، سطح سوم: بازنمایی مهاجرین در فیلم‌های مستند.
پژوهش درباره بازنمایی مهاجرین در ایران:
با وجود تعداد زیاد فیلم‌های مرتبط با موضوع مهاجرت، پژوهش‌های اندکی در ایران در این باره انجام گرفته است. یکی از پژوهش‌های ارزشمند در این باره در ایران، پایان‌نامه‌ای با عنوان «بازنمایی افغانستان در سینمای داستانی ایران» است. این اثر توسط سمیع‌الله عطایی نگاشته شده و در سال ۹۳ در دانشگاه تهران دفاع شده است. این پژوهش به بررسی چگونگی بازنمایی مهاجرین افغانستانی در فیلم‌های ساخته شده توسط کارگردانان ایرانی می‌پردازد. محقق در این راستا بر بررسی فیلم‌های سفر قندهار، خاک و مرجان، آخرین ملکه روی زمین و گلچهره تمرکز کرده است.
این فیلم‌ها براساس تحلیل موضوعی، تأکید بر شناخت ساختار اثر، ترکیب‌بندی عناصر و نشانه‌های تصویری و تحلیل دیالوگ‌ها بازنمایی مهاجرین افغانستانی را بررسی کرده‌اند. تلاش محقق آن بوده که چگونگی پرداختن فیلم‌های مذکور را به افغانستان و شخصیت‌های افغانستانی نشان دهد. پژوهشگر در این تحقیق نشان می‌دهد سینمای ایران به نوعی به سیاه‌نمایی و دیگربودگی افغانستان پرداخته است و ناهنجاری‌های اجتماعی در میان افغان‌ها بزرگنمایی شده است. از نظر فیلم‌های مورد بررسی افغانستان کشوری است که درگیر فقر، بیماری، مواد مخدر، آوارگی و زنان قربانی شده بوده است. درنهایت افغانستان به عنوان کشوری که استعمارزده توسط غربی‌ها معرفی می‌گردد.
