ابعاد مختلف مهاجرت در جهان

امروزه پدیده مهاجرت در جهان به یکی از موضوعات مهم و قابل‌توجه برای محققان و سیاستگذاران تبدیل شده است. بخشی از دلایل این امر ناشی از آن است که مهاجرت پدیده‌ای چندبعدی است و از ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و غیره واجد اهمیت است. در گزارش حاضر قصد داریم اطلاعات و آمارهای مختصر و مفیدی در مورد ابعاد مختلف مهاجرت در جهان در قالب اینفوگرافی ارائه دهیم. منبع گزارش حاضر، گزارش 2016 مکنزی درباره مهاجرت در جهان است. پیش از این مطالب دیگری نیز در مورد داده‌ها و اطلاعات گزارش اخیر مکنزی منتشر کرده بودیم که می‌توانید به آن‌ها رجوع کنید.

مفاهیم و اصطلاحات مهاجرتی:

برای شناخت هر موضوعی ابتدا بایستی مفاهیم و اصطلاحات خاص آن حوزه را یاد گرفت. حوزه مهاجرت نیز واژگان تخصصی زیادی دارد که در مورد تعریف دقیق آن‌ها اختلاف‌نظرهای فراوانی بین صاحب‌نظران و نهادهای تخصصی مهاجرتی جهان وجود دارد. قسمت نخست گزارش مکنزی به تعریف مفاهیمی چون مهاجرت، مهاجر، پناه‌جو، پناهنده، مهاجران ماهر/تحصیل‌کرده، فرار مغزها و وجوه ارسالی می‌پردازد. 

مهاجرت در قاره‌های مختلف:

در سال ۲۰۱۵ تعداد کل مهاجران در جهان ۲۴۴ میلیون نفر بوده است. از این تعداد حدود ۱۰۴ میلیون نفر متولد قاره آسیا بوده‌اند. در مرتبه‌های بعدی نیز قاره‌های اروپا، آمریکای لاتین و آفریقا قرار دارند.

کشورهای مبدا و مقصد مهاجرت در جهان:

گزارش مکنزی نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۵، بیشترین تعداد مهاجران از کشورهای مبدا هندوستان، مکزیک، روسیه، چین، بنگلادش، سوریه، اوکراین، پاکستان، فیلیپین و افغانستان بوده است. همچنین بیشترین تعداد مهاجران هم در کشورهای مقصد متعلق به آمریکا، آلمان، روسیه، عربستان، انگلستان، امارات، کانادا، فرانسه، استرالیا و اسپانیا می‌باشد.

پناهندگان و پناهجویان در جهان:

گزارشمکنزی حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۵، ده درصد جمعیت مهاجران را در جهان (۲۴ میلیون نفر)، پناهندگان و پناهجویان تشکیل می‌دادند. کشورهای فلسطین، سوریه، افغانستان، سومالی، سودان جنوبی و کنگو، مهم‌ترین کشورهای مبدا خروج پناهندگان و پناهجویان در دنیا بوده‌اند.

ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مهاجران در جهان:

بنا به آمارهای مکنزی تعداد جمعیت زنان و مردان مهاجر تقریبا برابر است. همچنین ۳۵ درصد از مهاجران دنیا را مهاجران ماهر یا تحصیل‌کرده تشکیل می‌دهند. همچنین میانگین سن مهاجران نیز در سال ۲۰۱۵، ۳۹ سال بوده است.

یکی از مزایای مهاجرت برای جوامع فرستنده، وجوه ارسالی (remittance) مهاجران به کشورهای خودشان است؛ به نحوی که در برخی کشورها، وجوه ارسالی یکی از منابع اصلی درآمدی جمعیت آن کشور است. مطابق گزارش اخیر، کشورهای تاجیکستان، اکوادر، سودان و مصر بیشترین میزان دریافت رمیتنس را دارند.