شاد شدن با اپلیکیشن شاد!

اپلیکیشن شاد و مشکلات دانشآموزان مهاجر در ایران.
چند وقتی است که انجمن دیاران در کانال تلگرام خودش، فراخوان مهاجران و کرونا را به راه انداخته است. فراخوانی که در آن مهاجران از تجربهی زیست روزمرهی خود در مواجهه با کرونا میگویند. این که تا چه حد این تجربه شبیه ایرانیان است و چه قدر متفاوت از آنها است. به تدریج با کامل شدن پاسخهای مهاجران، گزارشی از این فراخوان منتشر خواهد شد.
یکی از مشکلاتی که از طریق این فراخوان با آن مواجه شدیم، مشکل ثبتنام کودکان مهاجرزاده در اپلیکیشن شاد بود. اپلیکیشنی که برای سهولت ارتباط معلم و مدیران مدارس با دانشآموزان و خانوادهها طراحی شده است. در این روزهای کرونایی که کلاسهای درس تعطیلاند، اپلیکیشن شاد قرار است نقش کلاس درس را برای بچهها بازی کند. پدر و مادرها باید فرزندانشان را در این اپلیکیشن ثبت نام میکردند تا بتوانند از خدمات آن بهرهمند شوند. اما این اپلیکیشن به صورت اختصاصی برای کودکان ایرانی طراحی شده بود و برای احراز هویت، کد ملی طلب میکرد.
اولین نفراتی که به تلگرام دیاران پیغام دادند، مادران ایرانی دارای همسر غیرایرانی بودند. کسانی که فرزندانشان ایرانی به شمار نمیآید. علیرغم اینکه حدود یک سال از تصویب لایحهی تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی میگذرد اما این قانون هنوز اجرا نشده و مادران ایرانی دلشکسته با انواع و اقسام مشکلات هنوز دست و پنجه نرم میکنند. یکی از آنها در پیامی نوشت:
سلام
الان همه مدارس گفتن باید برنامه شاد رو نصب کنیم.
برای اتباع رو نمیشه انجام داد. چون فیلترهای مخصوص شناسنامه خالی میمونه وارد نمیشه. حتی در این حد کاری نمیکنن.
چند ماه قانون مادر ایرانی تصویب شده پس چرا یه مرحله هم جلو نمیره برای زیر ۱۸ سال. والا سخته به یه بچه ۷ ساله توضیح داد برای چی نمیتونه مثل همکلاسیهات بی دغدغه یه برنامه درسی ساده نصب کنی…
پیگیریها برای حل یک مشکل
انجمن دیاران این پیام را همراه با تصاویر اپلیکیشن شاد که مانع از ثبتنام غیرایرانیها میشد در کانال تلگرام خود منتشر کرد. بلافاصله گروههای مختلف برای حل این مشکل آستین بالا زدند. کسانی به وزارت آموزش و پرورش نامه نوشتند. تعدادی از روزنامهنگاران در مورد این پدیده گزارش تهیه کردند و این مشکل از کانالهای مختلف به اطلاع وزیر آموزش و پرورش رسید.
خوشبختانه در کمتر از ۴۸ ساعت این مشکل به صورت موقتی و پس از ۷۲ ساعت به صورت ریشهای حل شد. ابتدا قرار شد که دانشآموزان غیرایرانی از طریق دسترسیهای معلمان و مدیران به سامانه اضافه شوند. سپس این ترتیب اتخاذ شد که خود دانشاموزان غیرایرانی هم با کد فراگیر خود بتوانند در این سامانه ثبتنام کنند.
وزیر آموزش و پرورش هم در توییتی از رفع این مشکل خبر داد:
” بیش از 500 هزار دانش آموز اتباع خارجی داریم که آنها هم میتوانند از امکانات و ظرفیت شبکه شاد همانند دانش آموزان ایرانی بهره مند شوند.
دانشآموزان غیر ایرانی میتوانند با وارد کردن کد 11 رقمی اتباع خارجی خود به جای کد ملی وارد سامانه شاد شوند.”
اقدام وزیر آموزش و پرورش در حل عاجل مشکل قابل ستایش است و انجمن دیاران وظیفهی خود میداند که مراتب تشکر را از این وزارتخانه به عمل آورد.

مهاجران حاضر در ایران به صورت رسمی جمعیتی ۱.۷میلون نفری و به صورت غیررسمی ۲.۵میلیون نفری را تشکیل دادهاند. چه آمار رسمی را مبنا قرار بدهیم چه غیررسمی، در هر دو. صورت، آنان اقلیتی قابل توجه از جمعیت ایران را تشکیل دادهاند. اکثریت این جمعیت متولد خاک ایران و نسل دومی و نسل سومی هستند و به کار بردن نام مهاجر برای آنان درست نیست. چرا که آنان از هیچ سرزمینی به ایران مهاجرت نکردهاند. بلکه در همین ایران متولد شدهاند و بالیدهاند. اما در عمل شاهدیم که در بسیاری موارد آنان فراموش میشوند. بسیاری از مشکلات آنان راه حل های سادهای دارد. این که کد فراگیر اتباع مهاجر با کد ملی ایرانیان در تعداد رقم تفاوت دارد مسئلهی عجیبی است. اگر تعداد ارقام کد ملی و کد فراگیر اتباع برابر بود، در چنین سامانههایی به نفع همگان است که مهاجران و غیرمهاجر در آن مشارکت کنند با سردرگمی و بلاتکلیفی مهاجران روبهرو نمیشدیم.
چنین مشکلی در سامانهی وزارت بهداشت در طرح غربالگری کرونا در ایران نیز وجود داشت. این سامانه تنها پذیرای کد ملی بود. در حالیکه کرونا ایرانی و غیرایرانی نمیشناسد. اگر تعداد ارقام کد ملی و کد فراگیر با هم برابر بود ایجاد دسترسی برای مهاجران جهت ثبت نام در سامانهی غربالگری کرونا هم به آسانی ممکن میشد.