شهریور ۲۳, ۱۴۰۳ ۷:۲۸ قبل از ظهر
ما اتباع بیگانه هستیم؟!
در روز ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ خبری در خروجی رسانهها قرار گرفت که عنوانش این بود: «هشدار فرماندار پیشوا به اتباع بیگانه: بیتوجهی به طرح فاصلهگذاری اجتماعی باعث طرد و اخراج اتباع خواهد شد»
در این خبر آمده بود:
فرماندار شهرستان پیشوا با تاکید بر لزوم مشارکت اتباع برای مهار بیماری کرونا در این شهرستان، گفت: مجوز اقامت اتباع بیگانه درصورت بیتوجهی به طرح فاصلهگذاری اجتماعی و تکرار تخلفات، باطل و باعث طرد و اخراجشان خواهد شد.
حسین عباسی اظهار داشت: هشدارها، توصیهها و محدودیتهای اعلام شده با هدف قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا، شامل اتباع بیگانه نیز میشود و با توجه به رشد فزاینده بیماری، باید دستورالعملهای بهداشتی را بهطور جدی رعایت کنند.
رئیس شورای تامین شهرستان پیشوا افزود: با هرگونه استنکاف از مقررات وضع شده در قالب طرح فاصلهگذاری اجتماعی که سلامت شهروندان را به خطر اندازد، بهشدت برخورد میشود.
وی تاکید کرد: نیروی انتظامی با تمام قوا وظیفه قانونی خود در زمینه اجرای صحیح این طرح را انجام میدهد و هیچ مماشاتی با اخلالگران سلامت جامعه نخواهد داشت.
عباسی افزود: مجوز اقامت اتباع درصورت عدم تمکین از دستورات مرتبط با طرح فاصلهگذاری اجتماعی و تکرار تخلفات، باطل و متخلفان از کشور طرد و اخراج خواهند شد.
سالهاست که دولتمردان برای صحبت در مورد مهاجران حاضر در ایران همواره از ادبیات «اتباع بیگانه» استفاده میکنند.
مهمترین قانون ایران در مورد مهاجران خارجی، «قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران» است. قانونی که در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۱۰ تصویب شد. نکتهی جالب این است که درهیچ کجای این قانون از کلمهی «بیگانه» استفاده نشده است.
اما در آییننامهی اجرایی این قانون که در سال ۱۳۵۲ تصویب شد و بعد از انقلاب هم بارها مورد تجدید نظر قرار گرفت، اصطلاح اتباع بیگانه آورده شده است: آییننامهی اجرایی قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه.
بار معنایی اتباع بیگانه بسیار منفیتر از بار معنایی اتباع خارجی است. تا آنجا که به کارگیری این عبارت توسط فرماندار پیشوا، تذکر اصلی او را به حاشیه برده است.
محمدسرور رجایی در واکنش به این عبارت در نامهای به فرماندار پیشوا که در کانال تلگرامی خودش منتشر شده نوشت:
«آقای عباسی! به استناد تاریخ و فرهنگ و ارزشهای دینی و مذهبی مشترک، ما اتباع بیگانه نیستیم. اکنون که جهانیان در خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار گرفتهاند و جهان دچار بهت سنگین شده است، چارۀ کار در همدلی و مهربانی است. اگر رعایت نکنیم، ویروس کرونا همه جا در کمین است. مشخص هم نیست که زودتر دست چه کسی را خواهد فشرد. دغدغههای شما برای حفظ سلامتی جان انسانها قابل احترام است، اما باور کنید که تهدید به اخراج مهاجران خاطیِ احتمالی با ترکیب ناپسند «اتباع بیگانه» در روزهای سخت کرونایی که مهاجران مسلمان افغانستان نیز درگیر مبارزه با آن هستند، آزار دهنده است. بیاییم در این روزهای سخت کمی مهربان باشیم و به لبخند فکر کنیم.
فراموش نکنیم که پنج سال پیش در فروردین ماه سال 1394، رهبرمعظم انقلاب اسلامی فرمودند: «تهران، خانۀ برادران افغانستانی است» پس ما برادریم. مگر میشود برادر را «اتباع بیگانه» خواند؟
فراموش نکنیم که چقدر از هموطنان ما در سالهای سخت جنگ تحمیلی در کنار همرزمان ایرانیشان برای دفاع از یگانگی ارزشهای ما شهید شدهاند. فراموش نکنیم که چقدر از هموطنان ما در جبهۀ مشترک و در برابر نیروهای تروریستی تکفیری با عنوان مدافع حرم جنگیدند و به شهادت رسیدند. فراموش نکنیم که چقدر از هموطنان ما با دشواریهای بسیار، در شغلهای طاقت فرسا برای سازندگی و بازسازی ایران اسلامی کار کردند. فراموش نه، به یاد داشته باشیم که در این روزهای سخت کرونایی چقدر از مهاجران برای مقابله با بحران این ویروس، در کنار برادران همدل ایرانی خود فعالیت جهادی میکنند. چقدر از مهاجران در کارهای جهادی داوطلبانه حضور دارند و «ماسک» «گان» تولید میکنند. چقدر ما بیخبریم؟ ما احساس میکنیم که بیگانه نیستیم، با مردم شریف ایران یگانه هستیم.
آقای عباسی! هر وقت گذر شما به بارگاه آسمانی امامزاده جعفرابن موسیالکاظم علیهالسلام افتاد، سلام ما را به شهدای مدافع حرم افغانستانی برسانید.»
اما این تنها فرماندار پیشوا نیست که از عبارت اتباع بیگانه استفاده میکند. در مذاکرات هیئت دولت نیز وزرا و رئیسجمهور برای تصویب قوانین مربوط به مهاجران عمدتا از عبارت «اتباع بیگانه» استفاده میکنند. بسیاری از مهاجران ساکن ایران رفتار مردم ایران را از رفتار دولت ایران جدا میکنند و قوانین محدودکنندهی زندگی برای مهاجران را بزرگترین مشکل خود در ایران میدانند. آنها برخوردهای ایرانیان را مثبت ارزیابی میکنند. اما عملکرد دولتها… عبارت «اتباع بیگانه» شاید در نگاه اول فقط یک عبارت به نظر برسد. اما اگر ریشهی بسیاری از مشکلات مربوط به قوانین و اجرای ناقص قوانین را همین عبارت بدانیم پر بیراه نگفتهایم.
