مهر ۲۲, ۱۴۰۳ ۵:۰۸ بعد از ظهر
طیبه سیاوشی: امیدوارم تجربه سال 85 تکرار نشود
لایحه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی که 13 آبان 1397 در دولت تصویب شده بود، سرانجام پس از ماه‌ها، امروز به صحن علنی مجلس آمد. نمایندگان کلیات این لایحه را با 188 رأی موافق در مقابل 20 رأی مخالف و دو رأی ممتنع به تصویب رساندند و بررسی جزئیات لایحه به جلسه فردای مجلس موکول شد؛ جلسه‌ای که در آن سرنوشت هویت و تابعیت بیش از 50 هزار کودک بی‌هویت مادر ایرانی-پدر خارجی رقم می‌خورد. طیبه سیاوشی، یکی از نمایندگانی است که در طول چند سال گذشته پیگیر وضعیت هویتی کودکان مادر ایرانی- پدر خارجی بوده‌است.
وی می‌گوید اگرچه نمایندگان مجلس با رأی بالا به این لایحه رأی داده‌اند، اما بیم آن می‌رود که در جریان بررسی جزئیات لایحه، برخی با اعمال تغییرات، سبب بی‌اثر شدن لایحه اعطای تابعیت به مادر ایرانی‌ها شوند.
گفت‌وگوی ما با نماینده مردم تهران را بخوانید.
فضای مجلس در زمان بررسی کلیات لایحه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی چگونه بود؟
خوشبختانه امروز نمایندگان مجلس با اکثریت قاطع آرا (188 رأی موافق در برابر 20 رأی مخالف) حمایت خودشان از به رسمیت شناخته شدن حق زن ایرانی را برای انتقال تابعیت اعلام کردند. رأی امروز، به‌عنوان افتخاری برای این مجلس و یک اقدام انسانی ارزشمند ماندگار می‌شود.
جزئیات این طرح امروز نهایی شد؟
خیر! لایحه ارائه شده از سوی دولت، تعدادی پیشنهاد از سوی نمایندگان مجلس دارد که به دلیل زمانبر بودن، بررسی جزئیات این پیشنهادها به فردا موکول شد.
چقدر احتمال می‌دهید متنی که از سوی کمیسیون قضایی تصویب شده، در مجلس به‌عنوان ماده واحده نهایی رأی بیاورد؟
نمایندگان مجلس شورای اسلامی توافق بسیار خوبی در به رسمیت شناختن حق زن ایرانی در انتقال تابعیت به فرزندش دارند. این موضوع کاملاً انسانی و اجتماعی است. سال‌هاست که نمایندگان ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی به دنبال تعیین وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی هستند. اوج تلاش‌ها در سال 1385 بود که منجر به تصویب ماده واحده سال 85 شد که عملاً باعث بی‌هویتی فرزندان مادرایرانی تا حداقل سن 18 سالگی شد و آنان را تبدیل به یکی از گروه‌های به‌شدت فقیر و محروم و در معرض آسیب‌های مختلف اجتماعی کرد. اما امروز نمایندگان مجلس با 188 رأی موافق، عزم خود را برای به نتیجه رسیدن نشان دادند.
گویا ماده واحده‌ای که در سال 1385 تصویب شد، در ابتدا طرحی بود که قصد اعطای تابعیت به فرزندان مادر ایرانی از بدو تولد را داشت. اما تغییراتی پیدا کرد و وضعیت تابعیت فرزندان مادر ایرانی را موکول به بعد از 18 سالگی کرد.
بله، درست است. به غیر از نمایندگان مجلس که حقوق مردم و اقشار مختلف جامعه را پیگیری می‌کنند، دستگاه‌های اجرایی مختلفی درگیر موضوع هستند که برای تغییرات در متن لوایح و طرح‌ها، فشار‌هایی را وارد می‌کنند.
برای لایحه پیشنهادی دولت هم، چنین فشار‌هایی وجود دارد؟
بله! کارمندان برخی دستگاه‌های اجرایی برای تغییر در متن لایحه، فشار‌های زیادی وارد می‌کنند. با اینکه لایحه از سوی دولت به مجلس ارائه شده، ولی برخی کارمندان و مدیران دولتی برای تغییر در آن چانه‌زنی می‌کنند و در تلاش برای جلب نظر نمایندگان در تغییر جزئیات لایحه هستند.
یعنی ممکن است اتفاقی که در سال 1385 برای طرح پیشنهادی تعیین وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی افتاد، امسال هم بیفتد و لایحه در کلیات تصویب شود، اما در جزئیات دچار تغییراتی شود که وضع معیشت را برای زنان ایرانی و کودکانشان بدتر کند؟
مسلماً خیر. نمایندگان کاملاً آگاه هستند و در جزئیات منافع ملی و حقوق تمام مردم را پیگیری خواهند کرد. امیدوارم تجربه سال 1385 تکرار نشود و یک‌بار برای همیشه، مسئله بی‌هویتی این فرزندان حل شود.
*این مصاحبه پیشتر در ایرنا منتشر شده است.
