شهریور ۲۲, ۱۴۰۳ ۶:۱۲ بعد از ظهر
مهاجرت تحصیلی به ایران و مازاد عرضه خدمات آموزش عالی
طبق آخرین برآوردها جمعیت مهاجران جهان به ۲۷۸ میلیون نفر رسیده است. کسانی که به دلایل مختلف جلای وطن نمودهاند و در سرزمینی زندگی میکنند که در آن به دنیا نیامدهاند. از این تعداد ۵ میلیون نفرشان در دستهای قرار میگیرند به نام مهاجران تحصیلی و دانشجویان بینالمللی. مهاجرانی که برای تحصیل در دانشگاههای کشوری دیگر رهسپار آن میشوند.
بر اساس آمارهای سازمان جهانی یونسکو بیشترین رشد تقاضا برای تحصیلات بینالمللی طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ از آن سه منطقهی زیر بوده است:
1- منطقه آسیای مرکزی (80 درصد رشد)
2- منطقه آسیای غربی و جنوبی (55 درصد رشد)
3- کشورهای عربی(43 درصد رشد).
ایران در قلب این مناطق قرار دارد. بسیاری از دانشگاههای آن از نظر علمی و کیفیت آموزشی در تراز بینالمللی قرار دارند. ظرفیتهای زیاد پذیرش این نوع از مهاجران در ایران موضوع دانشجویان بینالمللی را بسیار حائز اهمیت میکند.
سومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در روزهای بیست و چهارم و بیست و پنجم دی ماه ۱۳۹۸ در سالن همایشهای بینالمللی صدا و سیما برگزار میشود. در دو سال گذاشته با همکاری انجمن دیاران موضوع مهاجرت همواره یکی از محورهای اصلی این کنفرانس بوده است. محوری که باعث جلب توجه بیشتر سیاستگذاران کلان کشور به این موضوع و اهمیت آن شده است.
امسال نیز محور سیاست خارجی، روابط بینالملل و مهاجرت کنفرانس حکمرانی با همکاری انجمن دیاران به موضوع «مهاجرت تحصیلی به ایران و مازاد عرضه خدمات آموزش عالی» میپردازد.
چرا کنفرانس حکمرانی و و سیاستگذاری عمومی؟
«کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی» باهدف گردهمایی و تعامل محققان و سیاستگذاران حول موضوعات اساسی حکمرانی و سیاستگذاری عمومی نظیر الگوهای حکمرانی و تنظیمگری، معضلات اقتصاد ایران، حکمرانی در عصر دیجیتال، نظام حقوقی – قضایی، نظام تقنین، نظام انتخابات و تعامل مردم با حاکمیت، مباحث توسعهای، حوزه بینالملل و چالشهای مرتبط با فرهنگ و جامعه و مسائل زیست محیطی برگزار میشود. در این رویداد جدیدترین مسائل، روندها، ابتکارات و همچنین چالشها و راهکارها در هر یک از حوزهها در کنار آخرین اثربخشیهای سیاستی مورد بررسی قرار میگیرد.
تجربه 40 ساله نظام حکمرانی و سیاستگذاری عمومی بعد از انقلاب اسلامی با موفقیتها و چالشهایی همراه بوده است. به اشتراکگذاری این تجربیات ازیکسو و ارائه جدیدترین دستاوردهای محتوایی از سوی دیگر، مسیر را برای اتخاذ الگوی حکمرانی مناسب گام دوم انقلاب هموارتر خواهد نمود. سرعت تغییرات و پیچیدگی چالشهای پیش روی کشور و اثبات ضعف و ناکارامدی برخی از رویکردهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است، لزوم تغییر و اصلاح در قواعد حکمرانی کشور را آشکار نموده است.
بررسی موردی برخی از سیاستهای تجربهشده در سالهای اخیر، نه تنها به سیاستگذار این امکان را میدهد تا از نظرات خبرگان آن حوزه مطلع شده و در تصمیمگیریهای آتی استفاده نماید، بلکه در رویکردی کلاننگر مقدمهای بر بازطراحی و پیادهسازی نظام حکمرانی و سیاستگذاری کشور متناسب با گام دوم انقلاب خواهد بود.
کلیپ زیر به معرفی سومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی را میپردازد:
نشست مهاجرت تحصیلی به ایران و مازاد عرضه خدمات آموزش عالی
این نشست با همکاری انجمن دیاران و در دومین روز کنفرانس برگزار میشود. اعضای پنل آن عبارتند از:
حمیدرضا امیرینیا- مشاور امور بینالملل دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
حمید اکبری- قايممقام معاون آموزشی وزارت بهداشت
عبدالحمید علیزاده- مدیر کل امور دانشجویان غیرایرانی وزارت علوم
مهدی قلعهنویی- ريیس مرکز مطالعات بینالمللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
رضا منیعی- معاون پژوهشی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
امیرحسن چیتساززاده- مدیر بخش دانشجویان بینالملل انجمن دیاران
سالن شیخ بهایی مرکز همایشهای بینالمللی صدا و سیما در ساعت ۱۳ تا ۱۵ روز پنجشنبه ۲۵دی ماه ۱۳۹۸ میزبان این نشست خواهد بود. علاقهمندان میتوانند برای شرکت در این نشست از طریق کلیک بر عکس زیر ثبتنام کنند:
محورهای نشست مهاجرت تحصیلی به ایران و مازاد عرضه خدمات آموزش عالی
جذب دانشجو از سایر کشورها و حضور دانشجویان خارجی در کشورهای دیگر، دستاوردهای عمدهای از ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دارد که مهمترین آنها عبارتاند از: توسعه دامنه نفوذ فرهنگی و علمی در بلندمدت، ترویج زبان بومی از طریق دانشجویان سایر کشورها، پرورش نسل آینده سیاستگذاران و تصمیمگیران کشورهای دیگر، معرفی توانمندیهای کشور میزبان در حوزههای مختلف و کمک به صادرات علم و فناوری، جذب اقشار نخبه سایر ملل و بهرهبرداری از ظرفیت آنها، جذب درآمدهای ارزی از طریق شهریه دانشجویان و هزینه زندگی آنان.
در راستای همین محورها با توجه به سرمایهگذاری وسیعی که ایران در دو دهه گذشته بر روی تربیت نیروی انسانی در سطوح بالای تحصیلات تکمیلی انجام داده است، از پتانسیل بالایی برای گشودن درهای اقتصاد دانشبنیان از طریق آموزش به دانشجویان بینالمللی برخوردار است. بر اساس برنامه ششم توسعه در افق 1401 باید نزدیک به دو درصد دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاههای ایران، بینالمللی بوده که عددی بالغ بر 75000 نفر را شامل میشود.
بررسی شرایط فعلی ایران در جذب دانشجویان بینالملل بر اساس آمار معتبر، نشان میدهد که ایران علیرغم رشد قابل توجه در بین سالهای 1390 تا 1396 در جذب دانشجویان بینالملل در سال 1397 نتوانسته رشد خود را ادامه دهد و تعداد دانشجویانش با کاهش مواجه شدهاند.
این مساله، یکی از مسائل سیاستی جذاب و بین رشتهای است که تغییر در وضع موجود آن، نیازمند گفتگوهای موثر بین ذینفعان مختلف و در حوزههای متنوع است.در این راستا توصیه میگردد در جهت تبادل نظر بین سیاستگذاران این حوزه، نشستی جهت بررسی محورهای زیر اختصاص داده شود:
- بررسی روایتهای مختلف از آمار کمی این حوزه
- بررسی دلایل رشد کمی تعداد دانشجویان بینالمللی در سالهای 1390 تا 1396
- تشریح نقاط مثبت عملکردی نهادهای مربوطه در راستای تسهیل فرآیند جذب این دانشجویان
- بررسی موانع عمده رسیدن به افق برنامه ششم توسعه با تعداد 75000 دانشجو
- ارائه راهکارها و سیاستهای پیشنهادی جهت افزایش جذب دانشجوی خارجی
