آیین نامه حمایت از نوابغ و نخبگان غیر ایرانی

نسخه صوتی این مطلب

براساس آیین نامه حمایت از نوابغ و نخبگان غیر ایرانی؛ نوابغ و نخبگان غیرایرانی که در راستای آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی و تأمین منافع ملی، خدمات و اقدامات شایانی انجام داده یا می‌دهند، درصورت دارا بودن شرایط نخبگی از امتیازات شهروندی به استثناء تابعیت و تصدی مناصب طبق ماده ۹۸۲ قانون مدنی برخوردار می‌شوند.

هیات دولت در جلسه ۲۵ دی ۱۴۰۱ به ریاست آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در راستای تکلیف مقرر در مصوبه دولت در شهریور سال جاری مبنی بر تعیین و ارایه معیارهای تشخیص نخبگی توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور، پیشنهاد این معاونت با عنوان «آیین نامه حمایت از نوابغ و نخبگان غیر ایرانی» را به تصویب رساند.

ماده ۹۸۲ قانون مدنی

[اصلاحی ۱۳۷۰/۸/۱۴]- اشخاصی که تحصیل تابعیت ایرانی نموده یا بنمایند از کلیه حقوقی که برای ایرانیان مقرر است بهره‌مند می‌شوند لیکن نمی‌توانند به مقامات زیر نائل گردند:
۱) ریاست جمهوری و معاونین او.
۲) عضویت در شورای نگهبان و ریاست قوه قضائیه.
۳) وزارت و کفالت وزارت و استانداری و فرمانداری.
۴) عضویت در مجلس شورای اسلامی.
۵) عضویت شوراهای استان و شهرستان و شهر
۶) استخدام در وزارت امور خارجه و نیز احراز هر گونه پست و یا ماموریت سیاسی.
۷) قضاوت.
۸) عالیترین رده فرماندهی در ارتش و سپاه و نیروی انتظامی.
۹) تصدی پست‌های مهم اطلاعاتی و امنیتی.

جزئیات آیین نامه حمایت از نوابغ و نخبگان غیر ایرانی:

به موجب آیین نامه مصوب هیئت وز یران، شاخص های نخبگان غیر ایرانی موضوع این آیین نامه و نحوه امتیازدهی به آن شاخص ها در چارچوب سند راهبردی کشور در امور نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی، توسط بنیاد ملی نخبگان و با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور حداکثر ظرف یک ماه پس از تصویب این آیین نامه تهیه و ابلاغ می‌شود.

سند راهبردی یاد شده مشتمل بر سوابق برجسته تحصیلی و آموزشی، فعالیت‌های پژوهشی با تأکید بر فعالیت‌های مساله محور، برگزیدگی در رویدادهای رقابتی معتبر، فعالیت‌های فناورانه و نوآورانه، فعالیت های برجسته فرهنگی، ادبی، هنری، مدیریتی و ورزشی همسو با ارزش‌های ملی ایرانی، اسلامی و انقلابی و برخورداری از توصیه یا معرفی نخبگان علم، فناوری، ادب، فرهنگ و هنر هستند.

همچنین به موجب آیین نامه مذکور، کمیسیون مربوطه در وزارت کشور موظف است حداکثر ظرف (۲) ماه نسبت به بررسی و تصمیم گیری در خصوص پرونده های ارسالی از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور اقدام کرده و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی (فراجا) نیز موظف است نسبت به صدور دفترچه اقامت ویژه برای متقاضیان مورد تأیید کمیسیون مربوطه اقدام کند …

وزارتخانه های کار، تعاون و رفاه اجتماعی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر دستگاه‌ها و مراجع ذی ربط نیز مکلفند در خصوص درخواست‌های صدور پروانه اشتغال یا جواز کسب برای دارندگان دفترچه اقامت ویژه موضوع این آیین نامه، مشابه اتباع ایرانی اقدام کند.

علاوه بر این، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هم مکلف است ساز و کار لازم برای بهره مندی دارندگان دفترچه اقامت ویژه موضوع این آیین نامه از همه خدمات بانکی همانند اتباع ایرانی را حداکثر ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه ایجاد کند.

ادامه تحصیل دارندگان دفترچه اقامت ویژه در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی کشور با رعایت ضوابط مشابه اتباع ایرانی است.

همچنین کلیه دستگاههای اجرایی در حیطه وظایف و ماموریت‌های محوله نسبت به ارایه خدمات به دارندگان دفترچه اقامت ویژه اعم از صدور گواهینامه، صدور سیم کارت، خدمات بیمه، تاسیس شرکت و خروج و مراجعت مشابه اتباع ایرانی اقدام کند. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم مکلف است ساز و کار لازم برای ارایه خدمات از طریق پنجره خدمات دولت هوشمند به دارندگان دفترچه اقامت ویژه را بر اساس شناسه اقامت ویژه مشابه شناسه ملی اتباع ایرانی حداکثر ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه ایجاد کند.

جمهوری اسلامی ایران در چهار دهه‌ی گذشته میزبان جمعیت زیادی از مهاجران کشورهای همسایه بوده است. بسیاری از این مهاجران علی‌رغم تمام مشکلات توانستند در دانشگاه‌های برتر ایران تحصیل کنند، بسیاری از آنان توانستند با شکوفایی استعدادهای خاص خود در حوزه‌های مختلف، کسب‌وکارهای موفقی راه‌اندازی کنند و بسیاری از اتباع سایر کشورهای جهان تمایل دارند تا به عنوان یک نخبه در کشور ایران زندگی کنند و رشد و شکوفایی خود را در جامعه‌ی ایران پیگیری نمایند.

در راستای بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان بین‌­المللی و کارآفرینان در ایران، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری پیش تر طرحی را با عنوان «برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان بین‌­المللی» و در چارچوب سامانه آی‌کانکت (I-CONNECT) آغاز نموده است که در آن استعدادهای برتر و متخصصان بین‌­المللی می‌­توانند از مزایا و تسهیلات اقامت ویژه، تسهیلات تحصیلی و کاری برخوردار شوند و استعداد خود را به مرحله شکوفایی برسانند.

برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان بین‌المللی (آی‌کانکت)

برنامه‌ی همکاری با متخصصان و کارآفرینان بین‌المللی، سامانه‌ای برای ثبت درخواست متخصصان و کارآفرینان غیرایرانی برای دریافت حمایت‌های خاص مرکز تعاملات بین‌المللی معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری است؛ سامانه‌ای که می‌کوشد تا با فراهم آوردن مجموعه‌ای از خدمات و تسهیلات برای مهاجران نخبه و کارآفرین، زیست آنان در ایران را راحت‌تر کند و زمینه‌های رشد و شکوفایی آنان و بهره‌مندی جامعه‌ی ایران از استعدادهای آنان را فراهم نماید.
ارائه‌ی دفترچه اقامت ویژه‌ که به مدت سه تا پنج سال این دسته از مهاجران را از تمدید سالانه‌ی مدارک اقامتی معاف می‌کند یکی از خدمات این برنامه است. با داشتن دفترچه اقامت ویژه، مهاجران می‌توانند به جز حق رأی از کلیه‌ی حقوق شهروندی در ایران برخوردار شوند.

برنامه‌ی همکاری با متخصصان و کارآفرینان بین‌المللی در راستای اجرایی‌سازی اقدام شماره ۸ سند جامع روابط بین‌المللی ایران مبنی بر توسعه‌ی سازوکار جذب، اقامت و بهره‌گیری ضابطه‌مند از ظرفیت و توان دانشمندان، پژوهشگران، فناوران و دانشجویان خارجی تعریف شده است و پذیرای کلیه‌ی مهاجران نخبه و کارآفرینی است که خواهان اقامت و فعالیت در کشور ایران هستند.

تسهیلات اعطایی این طرح به نوابغ و نخبگان غیر ایرانی:

الف- تسهیلات اقامت در ایران: اعطای اقامت بلندمدت 1، 3 و 5 ساله.
ب – تسهیلات کارآفرینی و نوآوری: کمک و همکاری در تأسیس و توسعه نهادهای فناور و نوآور.
ج – تسهیلات به پژوهشگران و متخصصان: حمایت‌­های مالی و دانشگاهی.
د – تسهیلات رفاهی: اعطای کمک‌­هزینه و وام‌­های حمایتی تحصیلی.

نخبگان، متخصصان و کارآفرینان بین‌­المللی جهت بهره­‌مندی از تسهیلات این طرح می­توانند با مراجعه به سامانه http://iconnect.isti.ir/ و تکمیل مدارک موردنیاز به‌صورت رایگان مورد ارزیابی قرار گیرند و در صورت احراز شرایط لازم از حمایت­های این طرح برخوردار گردند.

تمامی متقاضیان که دارای تحصیلات عالی دانشگاهی باشند و در حوزه علم، فناوری و کارآفرینی دارای آثار پژوهش و نوآورانه باشند می­توانند از تسهیلات و حمایت­های این طرح برخوردار شوند. درخواست متقاضیان این طرح توسط کارگروه ارزیابی مربوطه در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بررسی گردیده و در ادامه پرونده متقاضیان جهت بررسی و تایید نهایی و همچنین صدور دفترچه اقامت ویژه به کمیسیون مربوطه در وزارت کشور معرفی می‌­شوند.