دیاران خبر 5

از تحصیل اتباع افغانستانی تا افزیش شمار آوارگان در جهان

دیاران خبر بسته‌ی خبری هفتگی سایت دیاران است. بسته‌ای که می‌کوشد مهم‌ترین اخبار سپهر سیاست‌گذاری مهاجرت در ایران و جهان را دنبال کند. دیاران-خبر می‌کوشد تا نسبت به اخبار روز تحلیل داشته باشد و گذشته‌ی هر خبر را مرور کند و سناریوهای محتمل برای آینده را ارائه دهد. وقایع فرهنگی و جنبه‌های متعدد حضور مهاجران در یک کشور و به خصوص کشور ایران در دیاران خبر جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت.

1. تحصیل بیش از ۷57 هزار نفر از اتباع افغانستانی در نظام آموزشی ایران:

موضوع تحصیل اتباع خارجی یکی از چالش‌­برانگیز موضوعات مهاجرتی امسال ایران بود. درنهایت بعد از کش و قوس‌­های فراوان آموزش و پرورش شیوه­‌نامه­‌ای برای ثبت­‌نام دانش­‌آموزان اتباع خارجی تصویب کرد. بدین ترتیب بخش زیادی از این گروه موفق به ثبت‌­نام در مدارس ایران شدند. به تازگی صادق رضادوست، رییس اداره اتباع و مهاجرین خارجی اعلام کرده است که تا قبل از تحولات سال گذشته کشور افغانستان، ۵۵۲ هزار دانش‌­آموز از این کشور در کنار دانش‌­آموزان ایرانی مشغول به تحصیل بودند و امروز این جمعیت به حدود ۷۰۰ هزار نفر رسیده است.

رضادوست در ادامه گفت: همچنین از حدود ۱۵۰ هزار دانشجوی خارجی ۵۷ تا ۵۸ هزار دانشجو از اتباع افغانستانی در کشور حضور دارند. لذا می‌­توان گفت درمجموع اکنون حدود 757 هزار نفر از اتباع افغانستانی در چارچوب نظام آموزشی ایران، اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی، در حال تحصیل هستند. رضادوست همچنین از ارائه امکانات سوادآموزی به اتباع خارجی فاقد سواد نیز خبر داد. با توجه به تصمیمات جدید طالبان برای ممنوعیت زنان از تحصیل، احتمالا در آینده تمایل دانش­آموزان و دانشجویان افغان برای مهاجرت به ایران افزایش یابد. لذا نظام آموزشی ما از هم­اکنون خود را برای این امر آماده کند.

2. اتباع خارجی در سرشماری اینترنتی نفوس و مسکن شرکت کنند:

مرکز ملی آمار ایران در راستای انجام دور جدید سرشماری نفوس و مسکن، از ساکنان بالای ۱۵ سال اتباع خارجی خواست برای سرشماری آزمایشی نفوس و مسکن، مشخصات خود را در سایت kanoonnobat.ir ثبت کنند. به گفته پوررضا، رئیس گروه سرشماری مرکز ملی آمار ایران، اتباع خارجی برای ثبت مشخصات خود لازم است داخل این سایت نام و نام خانوادگی، شناسه یکتا، کدپستی محل سکونت و شماره تلفن همراه خود را وارد کنند. پوررضا تاکید کرد: هیچ شخصی برای آمارگیری در طرح آزمایشی نفوس و مسکن به خانه اتباع خارجی مراجعه نخواهد کرد. همه مراحل به صورت اینترنتی و توسط خود اتباع خارجی انجام خواهد شد.

رئیس گروه سرشماری مرکز ملی آمار ایران در پایان نیز گفت: اتباع خارجی و مهاجرین تا ۳۰ دی ماه فرصت دارند مشخصات خود را در این سامانه ثبت کنند. این سرشماری با هماهنگی اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی انجام شده و مقدمه­ای برای سرشماری اصلی یعنی سرشماری سال ۱۴۰۵ است.

سرشماری و جمع‌­آوری داده­‌های منسجم­ از اتباع خارجی و مهاجران ساکن کشور اقدامی بسیار ضروری است چراکه در دهه‌­های گذشته کشور ما همواره با خلاهای آماری در زمینه مدیریت مهاجرین روبرو بوده است. امروزه در بسیاری از کشورهای مهاجرپذیر دنیا سرشماری و جمع‌­آوری اطلاعات از اتباع خارجی اقدامی رایج است زیرا انجام چنین کاری به ارائه خدمات بهتر به خود این افراد و مدیریت بهتر چالش­‌های مساله مهاجرت کمک می­‌کند. البته باید در نظر داشت بخشی از جمعیت مهاجر ساکن ایران، آشنایی چندانی با تکنولوژی ندارند و احتمالا ثبت‌­نام در این سرشماری اینترنتی از سوی این بخش چندان مورد استقبال قرار نگیرد.

3. آغاز طرح واکسیناسیون تکمیلی اتباع خارجی:

دولت ایران به تازگی طرح جدیدی برای واکسیناسیون اتباع خارجی آغاز کرده است. اتباع خارجی در سراسر ایران در چارچوب این طرح می‌توانند برای دریافت واکسیناسیون فلج اطفال و سل به نزدیک‌ترین مرکز بهداشت یا خانه سلامت محل زندگی­ خود مراجعه کنند. این طرح برای ایمن­‌سازی اطفال اتباع افغانستانی اجرایی می‌شود. نقطه آغاز این طرح ابتدا از درب منازل اتباع است و با ثبت مشخصات خانوارها، آدرس محل مراکز بهداشت اعلام می‌شود تا برای بیماریابی و تکمیل واکسیناسیون به مرکز بهداشت مراجعه کنند. درصورتی که فرد بعد از ۴۸ ساعت مراجعه نکنند، پرسنل بهداشت پیگیری می‌کنند و برای انجام واکسیناسیون به در منازل اتباع مراجعه می‌­کنند.

در کنار تزریق واکسیناسیون تکمیلی سل و فلج اطفال در سراسر کشور در رده سنی زیر ۵ سال هم استفاده از مکمل ویتامین آ نیز صورت می‌گیرد. حدودا ۴۰۰ پایگاه و مرکز این خدمات را ارائه می‌دهند. ارائه چنین خدمات بهداشتی به اتباع خارجی بسیار خوشحال کننده است. اتباع خارجی ساکن در ایران غالبا به دلیل فقر و محرومیت، در بهره­‌مندی از خدمات درمانی و بهداشتی با مشکل مواجه‌­اند. ارائه چنین خدماتی به این افراد قدمی شایسته برای اجرای تعهدات بشردوستانه ما در قبال مهاجران است.

4. رکوردزنی ورود مهاجران غیرمجاز به انگلیس از طریق کانال مانش:

آمارهای دولت انگلیس حاکی از آن است که در سال ۲۰۲۲ تعداد ۴۵۷۵۶ مهاجر غیرمجاز برای ورود به خاک این کشور، از کانال مانش عبور کرده‌­اند. این امر یک رکورد جدید محسوب می­‌گردد. این عدد ۶۰ درصد بیشتر از رقم ثبت شده برای این مورد در سال ۲۰۲۱ است. مطابق ارقام مربوط به وزارت کشور انگلیس، تعداد کسانی که با قایق‌های کوچک به صورت قاچاقی وارد انگلیس شده‌اند در سال­های اخیر روندی افزایشی داشته به نحوی که برای سال ۲۰۲۱ این تعداد ۲۸۵۲۶ تن، برای سال ۲۰۲۰، ۸۴۶۶ تن، برای سال ۲۰۱۹، ۱۸۴۳ تن و برای سال ۲۰۱۸، ۲۹۹ تن بوده است.

بیشترین تعداد عبور مهاجران غیرمجاز از کانال مانش در یک ماه، مربوط به ماه اوت ۲۰۲۲ با ثبت رقم ۸۶۳۱ نفر است. این مهاجرت‌­های خطرناک در برخی موارد مرگبار هم بوده‌اند. در تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۲ (۲۳ آذر ۱۴۰۱) به دنبال سرنگونی یک قایق حامل مهاجران غیرقانونی در کانال مانش، چهار نفر جان باختند. در ماه نوامبر ۲۰۲۱ هم حادثه‌ای مرگبارتر اتفاق افتاد و با غرق شدن یک قایق حامل این مهاجران که از فرانسه عازم انگلیس بود، دست کم ۲۷ تن جان خود را از دست دادند.

مساله ورود مهاجران غیرمجاز امروزه به یکی از چالش‌­های جدی بسیاری از کشورهای توسعه­‌یافته، من­‌جمله انگلیس، تبدیل شده است. این امر کشورهای مذکور را به فکر اتخاذ سیاست­‌های مهاجرتی جدیدی انداخته است. در همین راستا گذشته سیاست­مداران انگلیسی هم تلاش‌های زیادی برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی در کانال مانش انجام داده­‌اند. در ماه آوریل پریتی پاتل، وزیر کشور سابق دولت انگلیس، توافقی جنجالی را با رواندا امضا کرد. بر اساس این توافق افرادی که به صورت غیرقانونی وارد انگلیس شده باشند، به رواندا فرستاده می­‌شوند تا در آن­جا فرآیند رسیدگی به پرونده آن­‌ها و اسکان بالقوه آن­‌ها انجام گردد. البته این سیاست مورد انتقاد گسترده طرفداران حقوق بشر و گروه‌­های حامی مهاجران قرار گرفت.

5. افزایش شمار آوارگان به بیش از 103 میلیون نفر در سایه جنگ اوکراین:

گزارش جدید کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد از رکورد جدید شمار پناه­‌جویان و آوارگان در سال جاری میلادی خبر داده است. بنا به این گزارش در حال حاضر حدود 103 میلیون نفر به اجبار آواره شده­‌اند. لذا اکنون بیش از هر زمان دیگری پناهجو در جهان وجود دارد و این یک رکورد غم­‌انگیز است. این نهاد بین‌­المللی دلیل اصلی این افزایش را جنگ اوکراین و افزایش شمار آوارگان و پناه­جویان اوکراینی دانسته است.

رقم 103 میلیون نفر شامل پناهندگان، پناهجویان، آوارگان داخلی و سایر افراد آسیب­‌پذیر است. این آمار بدان معناست که در مقایسه با پایان سال 2021، اکنون 13.6 میلیون نفر بیشتر از یک سال قبل بی­‌جا شده­‌اند. این امر حاکی از افزایش 15 درصدی است. یک سخنگوی کمیساریای پناهندگان سازمان ملل متحد گفت که در ماه­‌های اول این جنگ شاهد سریع‌ترین رشد بحران آوارگی از زمان جنگ جهانی دوم بودیم. همراه با بدتر شدن شرایط اضطراری در کشورهای آفریقایی، افغانستان و سایر مناطق، این امر باعث شده است که تعداد پناه‌جویان به بالای 100 میلیون برسد.

بر اساس ارزیابی آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد، تقریبا یک سوم جمعیت اوکراین تاکنون بی­‌جا شده­‌اند. از این رقم این تقریباً هشت میلیون اوکراینی به عنوان پناهنده در کشورهای اروپایی زندگی می­‌کنند. بیش از 6.5 میلیون نفر هم در کشور خود آواره هستند. با توجه به تداوم جنگ اوکراین و روسیه و عدم وجود چشم‌­اندازی برای صلح به نظر می‌رسد در سال جاری میلادی نیز جهان هم­چنان باید با آوارگی اوکراینی‌­ها دست‌­وپنجه نرم کند. این امر سبب ورود فشار بیشتری به کشورهای اروپایی مانند لهستان می­‌گردد. لذا تنها راه‌­حل پذیرش مسئولیت از سوی دیگر کشورهای توسعه‌یافته برای پذیرش بیشتر آوارگان اوکراینی است.



به اشتراک بگذارید

دیدگاه ارسال کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *