حسام الدین آشنا به انصراف دانشجویان افغانستانی واکنش نشان داد

ماجرا از آنجا شروع شد که یکی از دانشجویان افغانستانی که در رشته‌ی پزشکی تحصیل می‌کند از انصراف خود بدلیل افزایش نرخ ارز خبر داد. او تصویر این برگه را در صفحه‌ی اینستاگرام خود منتشر کرد و درباره‌ی این تصمیم نوشت: «اینجانب در زمان ثبت‌نام شهریه ۲۷۰۰ دلاری را با قیمت ۳۸۰۰ تومان پرداخت کردم و با افزایش ۳ برابری ارز قادر به پرداخت شهریه نمی‌باشم و با کمال تاسف از این رشته انصراف می‌دهم‌.»

موج انصراف از تحصیل دانشجویان افغانستانی

از سوی دیگر حجت الاسلام و المسلمین «محمدرضا زائرى»، یکی از روحانیان مشهور در صفحات خود در فضای مجازی در این مورد نوشت: «ديروز توی خيابان انقلاب دو جوان دانشجو از همسايگان افغانستانی جلويم را گرفتند و پرسيدند آيا از موج انصراف از تحصيل دانشجويان افغانستانی خبر داريد؟ گفتم خير.

بعد توضيح دادند كه چون آنها را دانشجوی خارجی حساب می‌كنند و از آنها دلار می‌گيرند، با اين وضعيت نرخ ارز يكی يكی دارند انصراف می‌دهند. دانشجويی كه بايد مثلا كار ساختمانی بكند و به سختی هزينه‌ی دانشگاهش را بدهد اكنون بايد بيشتر از همه نگران بالا رفتن روزانه‌ی نرخ دلار باشد.

در چنين شرايطی آيا واقعا از نظر مالی برای دانشجوی افغانستانی ترجيح ندارد كه در يكی ديگر از كشورهای همسايه دانشجوی خارجی باشد؟

ما كه سالها به اندازه‌ی توان خود – گر چه گاه با كوتاهی‌ها و كم توجهی‌ها- به اصناف و گروه‌های مختلف افغانستانی خدمت‌هايی تقديم كرده‌ايم، اكنون چرا از اميدهای آينده اينگونه غافليم؟

آيا متوجه نيستيم كه بی‌توجهی به نخبگان افغانستانی برای خود ما چه نتايج و پيامدهايی خواهد داشت؟

آيا مسوولان به اين موضوع خطير می‌انديشند، وقتی به موضوعات مهم‌تر فكر نمی‌كنند؟»

واکنش مشاور رییس جمهور

روز گذشته «حسام الدین آشنا»، مشاور رییس‌جمهور نسبت به نوشته‌ی زائری در توییتر؛ واکنش نشان داد و نوشت: «امروز تقاضای آنان را به صورت رسمی به معاون محترم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منعکس کردم.»

مشاور رییس‌جمهور دراین باره گفت: یکی، دو روز پیش نامه‌ای از طرف تعدادی از دانشجویان افغانستانی که در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی تحصیل می‌کنند دریافت کردیم. برای انعکاس درخواست‌شان مبنی بر اینکه نرخ مناسبی برای شهریه‌‌ی آن‎ها تصویب بشود، با معاون آموزشی وزارت بهداشت صحبت و مکاتبه‌ کردیم.

او افزود: امیدوار هستیم دولت و به ویژه وزارت بهداشت و علوم تدبیری در نظر بگیرند تا دانشجویانی که در ایران تحصیل می‌کنند و برای پرداخت شهریه منابع دلاری ندارند به گونه‌ای با آن‌ها تعامل شود تا بتوانند تحصیل کنند. چون برای دیپلماسی علمی و عمومی کشور خوب است.

آشنا در پاسخ به این پرسش که «دانشجویان افغانستانی قبلا هم مکاتباتی انجام داد‌ه‌اند، اما در عمل نتیجه‌ای نگرفته‌اند. آیا با توجه به این نامه؛‌ امکان این هست که گشایشی اتفاق بیفتد؟»، گفت: به‌هرحال دانشگاه‌های علوم‌پزشکی هزینه‌های خودشان را دارند و روی درآمدهای ارزی که بدست می‌آورند، محاسباتی کردند؛ در نتیجه گفت‌وگوها باید پیگیری شود تا به یک مبلغ متناسبی برسد.

«محمدباقر لاریجانی»، معاون آموزشی وزیر بهداشت در این‌باره گفت: روز گذشته با آقای آشنا صحبت کردیم، اما نامه‌ی ایشان هنوز به معاونت آموزشی نرسیده است؛ احتمالا آن را برای وزیر بهداشت ارسال کرده‌اند.

او در ادامه از ارائه‌ی جزییات بیشتر درباره‌ی محتوای گفت‌و‌گوهای انجام شده خودداری کرد.

سابقه‌ی انصراف

موضوع انصراف از تحصیل دانشجویان افغانستانی داستان تازه‌ای نیست. سال ۹۲ بود که ۱۰۰ نفر از آن‌ها که در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) تحصیل می‌کردند به دلیل افزایش و تبدیل نرخ ارز از مرجع به نرخ مبادله‌ای که رشد دو برابری شهریه را در پی داشت، از این دانشگاه انصراف دادند.

در آن سال این دانشجویان تلاش زیادی کردند تا حداقل این افزایش شامل ورودی‌های قدیمی نشود؛ از صحبت با مسئولان دانشگاه گرفته تا نامه به رهبری و رییس جمهوری، اما به نتیجه‌ای نرسیدند. دستگاه‌های مربوطه هم بدلیل آنچه هیات امنایی بودن دانشگاه عنوان شد به این ماجرا ورود پیدا نکردند.

اکنون آن دانشجویان کجا هستند؟

برخی از این افراد در دانشگاه‌های دیگر به تحصیل خود ادامه دادند، اما تعداد زیادی از آن‌ها به اروپا رفتند. «هاشم حسینی»، یکی از این دانشجویان است. او دانشجوی کارشناسی مکانیک دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) بود؛ یکی، دو سال بعد از اینکه از تحصیل انصراف داد به صورت قاچاقی به اتریش رفت، دلیل اصلی این سفر، نداشتن امید برای تحصیل در ایران بود. او حالا ساکن و شهروند این کشور است.

همچنین دانشجویان افغانستانی که در دانشگاه‌های علوم‌پزشکی تحصیل می‌کنند از سه طریق وارد می‌شوند: ۱٫ کنکور ۲٫ بورسیه ۳٫ سهمیه آزاد

بیشتر دانشجویان مهاجر افغانستانی که در ایران هستند کنکوری یا سهمیه آزاد (بدون کنکور) هستند، اما نکته‌ی قابل تاملی که وجود دارد این است که تفاوت زیادی بین این دو وجود ندارد. در طی سال‌های گذشته دانشجویانی بوده‌اند که علی‌رغم کسب رتبه‌های برتر و سه رقمی بدلیل نداشتن بضاعت مالی که رقم آن‌ها قبل از افزایش نرخ ارز به ترمی تا ۱۰ میلیون تومان هم می‌رسید از تحصیل انصراف دادند، اما این‌بار کسانی هم که بصورت آزاد در حال تحصیل هستند هم در حال ترک تحصیل هستند.

سابقه‌ی خبر

مرداد ماه سال ۹۴، «سیدحسن قاضی زاده هاشمی»، وزیر بهداشت، درباره‌ی ابطال بخشنامه‌ی شهریه‌های چند ده میلیونی دانشجویان غیرایرانی که در اینجا متولد شده و از طریق کنکور وارد دانشگاه شده‌اند، به خبرگزاری تسنیم گفته بود: «بنده از اینجا (تسنیم) بروم پیگیری می‌کنم که اگر کسی (افغانستانی) دقیقاً در ایران متولد و اینجا کنکور هم قبول شده است، دیگر به نوعی ایرانی محسوب می‌شود و حتماً پیگیری می‌کنم».

این در حالی است که با وجود گذشت بیش از سه سال از قول وزیر بهداشت نه تنها هیچ‌گونه تغییری در وضعیت شهریه‌ی این دانشجویان اتفاق نیفتاده است، بلکه وضعیت تحصیلی آن‌ها به مراتب سخت‌تر شده است.