دیاران خبر ۷ (از تمدید گذرنامه خانواری تا تشدید قوانین اتحادیه اروپا علیه پناه‌جویان)

دیاران خبر بسته‌ی خبری هفتگی سایت دیاران است. بسته‌ای که می‌کوشد مهم‌ترین اخبار سپهر سیاست‌گذاری مهاجرت در ایران و جهان را دنبال کند. دیاران خبر می‌کوشد تا نسبت به اخبار روز تحلیل داشته باشد و گذشته‌ی هر خبر را مرور کند و سناریوهای محتمل برای آینده را ارائه دهد. در این شماره به اخبار مختلفی مانند تمدید روادید گذرنامه خانواری و تشدید قوانین اتحادیه اروپا علیه پناه‌­جویان خواهیم پرداخت.

۱. تمدید روادید مشمولان طرح گذرنامه خانواری:

اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی اطلاعیه‌­ای در مورد تمدید روادید دارندگان گذرنامه خانواری صادر کرده است. به موجب این اطلاعیه آن دسته از اتباع خارجی که دارای یکی از شرایط ذیل باشند، می‌­توانند برای تمدید مدرک خود به دفاتر خدمات اقامت و اشتغال اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور مراجعه نمایند:

۱. دارندگان گذرنامه طرح خانواری دارای تمدید روادید تا تاریخ ۱۴۰۱/۹/۳۰

۲. جاماندگان دارای تمدید روادید طرح خانواری از تاریخ ۱۳۹۵/۳/۳۱ تا ۱۴۰۱/۹/۳۰

۳. صدور روادید طرح خانواری برای خانواده اتباع افغانستانی یک طرف دارای پروانه اقامت تبدیل وضعیت و یا مادر ایرانی 

مشمولان نام­‌برده می توانند از تاریخ ۱۴۰۱/۱۱/۱۰ جهت تمدید روادید به دفاتر کفالت مراجعه نمایند. لازم به ذکر است تاریخ اعتبار روادید تا تاریخ ۱۴۰۲/۹/۳۰ می باشد. گذرنامه خانواری یکی از انواع مدارک اقامتی متعدد ایران برای اتباع خارجی است که نخستین بار در سال ۱۳۸۹ در راستای قانونی‌­سازی مهاجران بی‌­مدرک صورت گرفت. اداره اتباع از آن زمان تاکنون این مدرک را هر ساله تمدید کرده است.

۲. زورگیری مأمور قلابی از اتباع خارجی:

سرهنگ جلیل موقوفه‌­ای، رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ از دستگیری متهمی خبر داد که با لباس نظامی از اتباع بیگانه زورگیری می­‌کرد. فرد مذکور با داشتن کارت‌­های شناسایی متعدد تقلبی، صرفا با پوشیدن لباس فرم و نصب آرم و علائم نیروی انتظامی در سطح شهر تردد و اقدام به زورگیری از اتباع کشورهای همسایه کرده است. رئیس پلیس پیشگیری تهران ادامه داد: با بررسی­‌های پلیسی و استعلام‌های انجام شده مشخص شد، این فرد نظامی نبوده و در هیچ ارگان‌های نیروهای مسلح مشغول به فعالیت نیست. این مقام انتظامی در ادامه تصریح کرد: در بررسی سوابق متهم مشخص شد که متهم سابقه‌دار بوده و پیشتر با همین عنوان مجرمانه به دفعات مختلف دستگیر و تحمل کیفر داشته است.

زورگیری و اخاذی از اتباع خارجی در ایران امری پرتکرار و مسبوق به سابقه است. به‌ویژه اتباع خارجی غیرقانونی بیش از سایرین در معرض بزه‌دیدگی قرار می‌گیرند. چراکه این گروه به دلیل ترس از رد مرز شدن از گزارش جرم به پلیس و مقامات قضایی خودداری می‌کنند. زورگیرها با علم به این نکته که بخش زیادی از مهاجران به پلیس مراجعه نمی‌کنند، آن‌ها را هدف ارتکاب جرم خود قرار می‌دهند. در این میان افغانستانی‌ها به خاطر چهره متفاوتشان راحت‌تر توسط مجرمان شناسایی می‌شوند و بیشتر در معرض خطر قرار آسیب‌دیدگی قرار می‌گیرند.  

۳. حضور بیش از دو میلیون و چهارصد هزار نفر از اتباع خارجی در استان تهران:

حشمت‌الله سلیمانی، معاون هماهنگی برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران اعلام کرد مهم‌ترین چالشی که استان تهران با آن مواجه است، موضوع مهاجرت است. وی با اشاره به مدل‌های مهاجرت به استان تهران ادامه داد: «ما سه مدل مهاجرت به استان تهران داریم. اولین مدل مهاجرت، مهاجرت از سایر استان‌ها به استان تهران است. دومین مدل مهاجرت، مهاجرت از شهر تهران به شهرستان‌های اطراف تهران است. در سال‌های اخیر این نوع مهاجرت به واسطه بالا بودن هزینه تمام شده زندگی در شهر تهران این اتفاق شدت گرفته است. سومین نوع مهاجرت نیز مهاجرت اتباع خارجی است».

طبق اظهارات سلیمانی اکنون تقریبا دو میلیون نفر اتباع رسمی مهاجر و نزدیک به ۴۰۰ هزار اتباع به صورت غیررسمی در تهران حضور دارند. وزارت کشور اعلام کرده بیش از ۵ میلیون نفر اتباع خارجی در حال حاضر در ایران سکونت دارند که اکثریت آنان افغانستانی هستند. این نکته که بیش از دو میلیون و چهارصد هزار نفر از جمعیت مهاجران خارجی صرفا در استان تهران ساکن هستند، هشداردهنده است. زیرا تهران قطعا توان جذب این تعداد جمعیت را ندارد و به احتمال زیاد در آینده استان تهران دچار مشکل خواهد شد. البته تمرکز جمعیت مهاجران در استان تهران بیش از هر چیز حاصل سیاست خود دولت است که اصرار دارد اتباع خارجی صرفا در نقاط خاصی از کشور ساکن باشند و بسیاری از استان‌ها و شهرهای کشور را برای سکونت افغانستانی‌ها ممنوع اعلام کرده است.

۴. چینی‌ها دو برابر مساحت شهر نیویورک را در آمریکا خریده‌­اند:

ایندیپندنت نوشت: «در گزارش ماه گذشته وزارت کشاورزی آمریکا در مورد زمین‌های در اختیار اتباع خارجی آمده است که چینی‌ها تاکنون ۱۵۵۵ کیلومتر مربع از خاک آمریکا را خریده‌اند». این رقم بزرگ‌تر از مساحت ۸۷۴ کیلومتر مربعی شهر نیویورک است. تازه‌ترین خریدار چینی زمین در آمریکا گروه فوفنگ است. این شرکت تولیدکننده مواد غذایی که در داکوتای شمالی زمینی به مساحت ۱.۲ کیلومتر مربع خریده است تا یک کارخانه تخمیر و تولید فرآورده‌های ذرت بسازد. بنابر اعلام وزارت کشاورزی آمریکا، پیش از گروه فوفنگ، سرمایه‌گذاران چینی حدود ۰.۹ درصد زمین‌های کشاورزی تحت مالکیت‌ها خارجی‌ها در این کشور را در اختیار داشتند. به گزارش نیوزویک، ارزش این مقدار زمین معادل ۲.۱ میلیارد دلار است.

افزایش تملک زمین‌های آمریکا توسط چینی‌ها نگرانی‌هایی در آمریکا برانگیخته است. برای مثال دو هفته پیش از انتشار گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، اندرو هانتر، معاون وزارت نیروی هوایی، نامه‌‌ای به سناتورهای داکوتای شمالی، جان هوون و کوین کرمر، فرستاد و در مورد پروژه فوفنگ به آن‌ها هشدار داد. هانتر متذکر شد که زمین فوفنگ در نزدیکی پایگاه هوایی گرند فورکس قرار دارد که از فناوری پهپادی حساسی استفاده می‌کند و خرید این زمین امنیت ملی آمریکا را تهدید می‌کند.

اگرچه امروزه اغلب کشورها سرمایه‌گذاری اتباع خارجی را در کشور خود تشویق می‌کنند اما برخی گروه‌های محافظه‌کار این سیاست را امکانی برای افزایش نفوذ خارجی‌ها در امور کشور خود می‌دادند و خواهان ایجاد محدودیت‌هایی برای تملک زمین توسط مهاجران هستند. ایران نیز از گذشته جزء کشورهایی بوده است که اجازه تملک اموال غیرمنقول را به اتباع خارجی نمی‌دهد.

۵. توافق سران اتحادیه اروپا برای تشدید قوانین علیه پناه‌­جویان:

سران کشورهای اروپایی در نشست اخیر خود در بروکسل بر روی تشدید قواعد پناهندگی برای مقابله با هجوم پناه‌جویان به توافق رسیدند. اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپایی، گفت: «ما مرزهای خارجی خود را تقویت خواهیم کرد و از مهاجرت‌های غیرقانونی جلوگیری خواهیم کرد». کارل نهمر، صدراعظم فدرال اتریش هم درباره نتایج نشست بروکسل ابراز خرسندی کرد. وی گفت: «ما خواستار کشیده شدن ترمز پناهندگی در سراسر اروپا شدیم و این نشست در واقع به آن دست یافت».

اعضای اتحادیه بر سر دو پروژه آزمایشی در مرزهای خارجی اتحادیه اروپا به توافق رسیدند. این پروژه‌ها قرار است در بلغارستان و رومانی آغاز شود. فون درلاین گفت در اولین پروژه آزمایشی، اتحادیه اروپا بسته‌ای یکپارچه از زیرساخت‌های تلفن همراه و ثابت، از خودروها گرفته تا دوربین‌ها و برج‌های مراقبت تا نظارت الکترونیکی را ارائه می‌دهد. دومین پروژه آزمایشی بر روی بهینه سازی روندهای پناهندگی در مرزهای خارجی متمرکز است. به گفته وی آژانس حفاظت از مرزهای اروپا (فرانتکس) و اداره پلیس اروپا (یوروپل) هم باید از این سیاست­‌ها حمایت کنند.

علاوه بر این براساس تصمیمات اتخاذ شده تعداد بازگشت‌ها باید افزایش یابد. در همین راستا توافق شد که رد درخواست پناهندگی در یک کشور در سایر کشورهای عضو نیز به رسمیت شناخته شود. همچنین تصمیمات مربوط به اخراج‌ها را دیگر اعضای اتحادیه هم باید به رسمیت بشناسند. فون درلاین گفت: «این به ما امکان می‌دهد تا در مورد بازگرداندن سریع‌تر عمل کنیم». کشورهای اتحادیه اروپا همچنین توافق کردند که باید بر کشورهایی که در بازپس­‌گیری پناه‌جویان رد شده همکاری نمی کنند، فشار بیشتری وارد شود. کشورهای اتحادیه اروپا می‌خواهند این فشارها را به عنوان مثال از طریق سیاست سختگیرانه ویزا، سیاست تجاری و کمک‌های توسعه ایجاد کنند. البته آن‌­ها تاکید کرد‌ه‌اند که باید فرصت‌هایی برای مهاجرت قانونی نیز ایجاد شود.

اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر در قبال مهاجران توسط اتحادیه اروپا واکنشی به افزایش قابل توجه تعداد درخواست‌های پناهندگی در سالیان اخیر است. مطابق آمارها تعداد درخواست‌های پناهندگی از اتحادیه اروپا در سال 2022 نسبت به سال گذشته تقریباً 50 درصد افزایش یافته و به 924000 نفر رسیده است. رقم فوق بدون درنظر گرفتن حدود 4 میلیون پناهنده اوکراینی است که مجبور به درخواست پناهندگی در اتحادیه اروپا نیستند. البته تشدید قوانین مهاجرتی و پناهندگی راهکار صحیحی برای مدیریت بحران پناه‌جویان نیست. چراکه سابقا نیز این گونه سیاست‌ها نتوانسته اتحادیه اروپا را به هدفش برساند. همچنین این سیاست‌های جدید زمینه‌ساز نقض گسترده‌تر حقوق بشر مهاجران آسیب‌پذیر می‌گردد.


به اشتراک بگذارید

نظرات

دیدگاه ارسال کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *