دیاران خبر 9 (از آغاز طرح تعیین وضعیت شغلی اتباع افغانستانی تا مرگ پناه­جویان در راه اروپا)

دیاران خبر بسته‌ی خبری هفتگی سایت دیاران است. بسته‌ای که می‌کوشد مهم‌ترین اخبار سپهر سیاست‌گذاری مهاجرت در ایران و جهان را دنبال کند. دیاران خبر می‌کوشد تا نسبت به اخبار روز تحلیل داشته باشد. گذشته‌ی هر خبر را مرور کند و سناریوهای محتمل برای آینده را ارائه دهد. در این شماره به اخبار مختلفی از آغاز طرح تعیین وضعیت شغلی اتباع افغانستانی دارای برگه سرشماری تا مرگ پناهجویان در اروپا پرداخته خواهد شد.

1. آغاز طرح تعیین وضعیت شغلی اتباع افغانستانی دارای برگه سرشماری

اداره اشتغال اتباع خارجی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی از آغاز طرح تعیین وضعیت شغلی اتباع افغانستانی دارای برگه سرشماری معتبر از 9 اسفند خبر داده است. محسن ابراهیمی، مدیرکل اشتغال اتباع خارجی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی اعلام کرد: «طرح تعیین وضعیت شغلی اتباع افغانستانی مقیم ایران در 16 استان مجاز آغاز شده است. افراد مشمول این طرح مردان 18 تا 60 سال هستند که با اجرای این طرح اتباع افغانستانی مرد که در سن کار هستند، مشخص می‌شوند». وی افزود: «افراد 15 تا 18 سال و بالای 60 سال هم به‌اختیار خود می‌توانند در این طرح شرکت کنند».

بنا به اعلام ابراهیمی تمامی مردان بالای 18 تا 60 سال که در طرح سرشماری امسال شرکت کردند و برگ سرشماری دارای اعتبار ۱۴۰۱/۷/۳۰ دارند، بایستی به سامانه نوبت‌دهی Kanoonnobat.ir  مراجعه کنند. پس از دریافت نوبت به محلی که در آن مشخص می‌شود مراجعه کنند. این افراد باید اطلاعات خود را در آنجا بارگذاری کنند و به کاربر وزارت تعاون ارائه بدهند. سپس وزارت کار به درخواست آن‌ها مبنی بر پروانه کار رسیدگی می­‌کند و به مشمولان پروانه کار داده خواهد شد. این طرح فرصت خوبی است که اتباع افغانستانی بتوانند وضعیت اشتغال‌شان را در ایران قانونی کنند. البته برخی اتباع خارجی از وجود مشکلاتی در سامانه مربوطه خبر داده‌­اند. مثلا برخی اتباع خارجی با اخطار عدم امکان ثبت‌نام اتباع برای خارج از استان تهران مواجه شده‌اند.

لازم به ذکر است که بنا به اعلام وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی سال قبل حدود ۴۶۰۰ مورد روادید کار برای اتباع خارجی ماهر و ۹۰ مورد برای اتباع خارجی غیرمشمول صادر و حدود ۶ هزار  و ۶۰۰ پروانه کار اتباع خارجی ماهر و مشمول و غیرمشمول تمدید شده است. همچنین جمعا ۳۰ هزار و ۱۴۰ تبعه شاغل غیرمجاز شناسایی شده­‌اند. این طرح جدید با مخاطب قرار دادن اتباع افغانستانی دارای برگه سرشماری که تعداد آن­ها بیش از 2 میلیون و سیصد هزار نفر است، به دنبال آن است که به وضعیت اشتغال مهاجران را در ایران تحت کنترل دولت قرار دهد. این سیاست هم به نفع دولت ایران است و هم به نفع مهاجران. چراکه امکان حمایت دولت از حقوق کارگران مهاجر را فراهم می­‌کند و می‌­تواند از استثمار این گروه توسط کارفرمایان جلوگیری نماید.

2. تحصیل حدود ۶۷۰ هزار دانش‌آموز افغانستانی در مدارس ایران

در مورد تعداد واقعی دانش‌­آموز افغانستانی در ایران اعداد مختلفی منتشر شده است. به­‌تازگی مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور اعلام کرده است بیش از ۶۷۰ هزار دانش‌آموز اتباع افغانستانی در ایران تحصیل می‌کنند. در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰، ۵۵۶ هزار نفر و در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۱، ۶۷۰ هزار نفر دانش‌آموز اتباع افغانستانی در مدارس ایرانی تحصیل‌کرده‌اند. رقم کنونی نشان می­‌دهد نسبت به سال تحصیلی ۱۳۹۳-۱۳۹۲ که ۳۲۹ هزار نفر از دانش آموزان اتباع در مدارس ایرانی تحصیل می‌کردند، تعداد دانش‌­آموزان افغان افزایش دو برابری داشته است.

سرانه دانش‌آموزی این دانش آموزان در سال 1400 و 1401 به ترتیب ۴۲۷ و ۵۲۷ دلار است. در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ ، ۶ میلیون و ۵۳۸ هزار کمک‌های بین‌المللی و ۲۳۷ میلیون و ۶۰۶ هزار دلار هزینه داخلی و در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، ۱۷ میلیون دلار کمک بین‌المللی و ۳۳۵ میلیون و ۶۳۱ هزار دلار هزینه‌های داخلی برای آموزش اتباع افغانستانی صرف شده است. بر این اساس در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ کمک‌های بین‌المللی ۲.۷ درصد و در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ این کمک‌ها 5 درصد هزینه‌های آموزش دانش‌آموزان تبعه افغانستانی را پوشش داده است. همچنین دانش‌آموزان افغانستانی در ۶ هزار مدرسه در حال تحصیل هستند که تنها ۱۱۱ مدرسه با مشارکت سازمان‌های بین‌المللی احداث ‌شده است.

در حوزه پوشش تحصیلی دانش‌آموزان اتباع خارجی ضرورت دارد تا تأمین درصد ناچیزی از هزینه ساخت مدارس و تجهیزات توسط سازمان‌های بین‌المللی افزایش یابد. کمک‌هایی مانند هزینه ساخت، واگذاری زمین، تأمین تجهیزات، تأمین نیروی انسانی، هزینه نگهداری و سایر اقلام نباید فقط برعهده وزارت آموزش‌ و پرورش باشد و سازمان‌های بین‌المللی درصد بیشتری از هزینه‌های دانش­‌آموزان اتباع افغانستانی را عهده‌دار شوند. البته خیرین ایرانی و افغانستانی هم بهتر است در این حوزه بیشتر فعالیت کنند و از ظرفیت مدارس خودگردان نیز بیشتر بهره گرفته شود.

3. تلاش دولت بایدن برای تشدید قوانین اعطا پناهندگی

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به تازگی طرحی را ارائه کرده که به موجب آن درخواست پناهندگی برای مهاجران از ماه مه سال جاری میلادی و پس از لغو کنترل‌های مرزی کووید دشوارتر می‌شود. مطابق این طرح، پناهجویان بالغ باید از یک اپلیکیشن برای تعیین وقت ملاقات با مقامات آمریکایی استفاده کنند. یا قبل از رسیدن به ایالات متحده ابتدا در کشور دیگری درخواست پناهندگی دهند. عدم رعایت این شرایط باعث می‌شود مهاجران و پناه­جویان، واجد شرایط اعطای پناهندگی نشوند. البته این قانون پیشنهادی فقط برای بزرگسالان و خانواده‌ها اعمال می‌گردد و شامل کودکان بدون همراه نمی‌شود. این طرح که به طور مشترک توسط وزارت امنیت داخلی ایالات متحده و وزارت دادگستری ارائه شده است، اجازه می‌دهد که مهاجران غیرقانونی به سرعت اخراج شوند.

گروه‌های حامی مهاجران طرح دولت بایدن را به سیاست‌های مهاجرتی دوران دونالد ترامپ تشبیه کرده‌­اند که حتی ممکن است به مرگ پناهجویان نیز منتهی شود. طرح پیشنهادی، سخت‌ترین اقدام برای محدود کردن مهاجرت است که توسط جو بایدن دموکرات ارائه می­‌گردد که با وعده رویکردی انسانی‌تر به بحران مرزی نسبت به دولت سلف خود به قدرت رسید. سازمان خیریه آکسفام آمریکا گفت: «این ممنوعیت گسترده پناهندگی درها را به روی پناهجویان بی شماری که به دنبال امنیت و محافظت در ایالات متحده هستند، می‌بندد». دولت آمریکا این طرح را در راستای مقابله با ورود مهاجران غیرقانونی ارائه داده است. زیرا معتقد است بخشی از مهاجران غیرقانونی با سوءاستفاده از مقررات پناهندگی وارد ایالات متحده می‌­شوند. آمار دولت آمریکا نشان می‌دهد که حدود ۲۰۰ هزار مهاجر غیرقانونی هر ماه تلاش می‌کنند وارد ایالات متحده شوند.

4. افزایش ظرفیت مهاجرپذیری کانادا در سال 2022

به گزارش سی‌آی‌سی نیوز، ظرفیت مهاجرپذیری کانادا به بالاترین میزان در مقایسه با سال‌های اخیر رسیده و سال گذشته در این زمینه، برای دومین سال پیاپی رکوردشکنی کرده است. کانادا در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۴۳۷ هزار نفر اقامت دایم اعطا کرد. این میزان از رشد ۸ درصدی تعداد افراد دریافت‌کننده اقامت دایم در یک‌سال، نسبت به ۲۰۲۱ حکایت می­‌کند. ده کشوری که بیشترین مهاجر را به کانادا در سال گذشته میلادی فرستاده­‌اند به ترتیب عبارتند از: هند با ۱۱۸هزار و ۹۵ مهاجر، چین با ۳۱ هزار و ۸۱۵، افغانستان با ۲۳ هزار و ۷۳۵، نیجریه با ۲۲ هزار و ۸۵، فیلیپین با ۲۲ هزار و ۷۰، فرانسه با ۱۴ هزار و ۱۴۵، پاکستان با ۱۱ هزار و ۵۸۵، ایران با ۱۱ هزار و ۱۰۵، ایالات‌متحده با ۱۰ هزار و ۴۰۰، سوریه با ۸ هزار و ۵۰۰ مهاجر.

همان گونه که مشاهده می‌­کنید افغانستان در رتبه سوم و ایران در رتبه هشتم مهاجرفرستی به کانادا قرار دارند. کانادا که از دیرباز به عنوان کشوری مهاجرپذیر شناخته می­‌شود، در سالیان اخیر تلاش کرده با جذب مهاجران نیاز بازار کار خود به کارگران ماهر و غیرماهر را جبران کند. در کنار آن سیاست­‌گذاری ویژه­‌ای نیز برای جذب دانشجویان بین­‌المللی و سرمایه‌­گذران انجام داده است.

5. باز هم مرگ پناه­جویان در مسیر اروپا

در 26 فوریه یک قایق حامل پناه­جویان در آب­‌های ایتالیا دچار حادثه گشت و تعداد زیادی کشته و مجروح شدند. طبق آخرین آمارها تاکنون تعداد جان­‌باختگان این حادثه تلخ به بیش از 68 تن رسیده است و تعدادی نیز مفقود هستند. برخی منابع اعلام کرده‌­اند 64 نفر از جان‌­­باختگان حادثه واژگونی قایق پناه­جویان در ایتالیا افغان هستند. همچنین برخی خبرگذاری‌­ها گفته‌­اند که در میان قربانیان این فاجعه پناه­جویانی نیز از پاکستان، ایران و غیره حضور داشته‌­اند. محل وقوع این حادثه آب‌های ساحلی کروتونه، شهری در ناحیه کالابریا واقع در جنوب ایتالیا گزارش شده است.

این قایق که گفته می‌شود ۱۷۰ نفر سرنشین داشته، از ترکیه راه افتاده بود. با توجه به مدت زمان زیادی که از زمان وقوع حادثه می‌گذرد، نگرانی‌ها در خصوص این که تعداد جان باختگان افزایش یابد، شدت یافته است. افغان‌ها در سال گذشته جایگاه دوم را در زمینه درخواست پناهندگی از اتحادیه اروپا داشتند. بعد از روی کار آمدن طالبان در ماه اوت ۲۰۲۱ مشکلات مردم این کشور افزایش یافته و تلاش‌ها برای مهاجرت از این کشور بیشتر شده است.

متاسفانه مرگ پناه­جویان در مسیر اروپا به یک حادثه روتین تبدیل شده است و گویا اراده‌­ای برای پیشگیری از مرگ غریبانه پناهجویان وجود ندارد. برخی آمارها نشان می‌­دهد از سال ۲۰۱۴ دست‌کم ۲۹ هزار نفر در مسیر رسیدن به اروپا جان خود را از دست داده‌اند. اتحادیه اروپا متهم اصلی این حوادث مرگبار است. چراکه اعضای این اتحادیه در طول سالیان اخیر به شکل گسترده‌ای سیاست‌های ضدمهاجرتی در پیش گرفته‌اند و اقدام‌های پیشگیرانه برای جلوگیری از آسیب دیدن پناهجویان را کنار گذاشته‌اند. دیده‌­بان حقوق بشر این اقدامات دولت‌های اروپایی را «سیاست بگذار بمیرند» نامگذاری کرده است. این سیاست‌­ها که با هدف کاهش مهاجرت­‌های غیرمجاز صورت می­‌گیرد، نه­‌تنها به هدفش نرسیده است بلکه بیش از پیش زمینه‌­ساز آسیب دیدن پناهجویان و نقض حقوق بشر آن‌­ها شده است.


به اشتراک بگذارید

یک نظر

دیدگاه ارسال کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *